Geen diploma SO...Wat nu?

Kandidaten die fysiek niet in staat zijn om examen af te leggen op een van de vaste locaties, kunnen een aanvraag doen voor een examen op afstand of proctorexamen. Dat is een examen dat de kandidaat thuis aflegt en op afstand gescreend en gemonitord wordt door een externe organisatie.
Het systeem is enkel mogelijk voor digitale en mondelinge examens. Uiteraard moet er een gegronde reden zijn: een langdurig verblijf in het buitenland of een ernstig medisch probleem.

Ja. Ze zijn gebaseerd op dezelfde eindtermen.
Er is wel een extra moeilijkheid: je moet examens afleggen over de leerstof van een volledige graad.

Neen.
De EC heeft een beperkt aanbod aan studierichtingen.
Via deze link (https://www.examencommissiesecundaironderwijs.be/studierichtingen) krijg je een zicht over alle mogelijkheden binnen de 3 graden van het SO.
Om je diploma SO te behalen, kan je examens afleggen over deze studierichtingen van de 3e graad SO:

• aso	Economie – Moderne Talen Economie - Wetenschappen Economie – Wiskunde Humane Wetenschappen Latijn – Moderne Talen Latijn – Wetenschappen Latijn – Wiskunde Moderne talen – Wetenschappen Moderne talen – Wiskunde Wetenschappen – Wiskunde
  bso	Kantoor - Kantooradministratie en Gegevensbeheer Kantoor - Logistiek
  kso	Beeldende vorming Muziek
  tso	Farmaceutisch Technisch Assistent Fotografie Handel Lichamelijke Opvoeding en Sport Onthaal en Public Relations Secretariaat – Talen Sociale en Technische Wetenschappen

Nee. Je legt altijd examens af over 1 volledige graad. Indien je je diploma SO wil behalen, is dat over de 3e graad.

• Bekijk de infosessie en beslis of de Examencommissie iets voor jou is.
• Registreer je
• Schrijf je in voor een studierichting en betaal het inschrijvingsgeld
• Maak een examenplanning en bereid je voor met de vakfiches
• Leg examens af en behaal je diploma

Neen.
Je krijgt je diploma als je 50% hebt behaald op alle hoofdvakken (A-vakken) van je studierichting.
Voor de andere vakken (B- vakken) kunnen onvoldoendes beperkt gedelibereerd worden.

Iedere studierichting heeft een aantal A- en B-vakken.
-Een A-vak wordt nooit gedelibereerd. Om te kunnen slagen voor een studierichting moet je minimum 50 % behalen voor ieder A-vak.
-Je mag voor maximum 3 B-vakken een onvoldoende halen.
Er is ook een maximum vastgelegd van het totaal aantal punten dat je tekort mag hebben: maximum het aantal B-vakken van je studierichting (waarvoor je examens hebt afgelegd, vrijstellingen tellen niet mee). 
bv. in een studierichting met 6 A-vakken + 5 B-vakken mag je maximum 5 punten tekort hebben (over maximum 3 B-vakken gespreid).

Je betaalt 38 euro per studierichting (van een graad) waarover je examens gaat afleggen. (2022-2023)

Hou bij het berekenen van je kosten rekening met het studiemateriaal dat je wil aankopen.
Voor sommige vakken heb je meer dan 1 handboek nodig.
Uiteraard kan je de kosten drukken door in tweedehands boekenwinkels of via internet boeken aan te kopen of door cursussen van vrienden te gebruiken.

Schrijf je in op het EC-platform en geef aan dat je een zorgdossier indient.
Stuur vervolgens de gevraagde attesten op.
Wanneer deze attesten aanvaard zijn, kan je je inschrijven voor examens-met-ondersteuning.
Volgende attesten worden aanvaard:

bij  functiebeperkingen :

• -een inschrijvingsbewijs van het VAPH,
• -een attest BuSO (Verslag dat toegang verleent tot het BuO),
• -een attesteringsformulier dat je kan downloaden op het EC- platrform en is ingevuld door een bevoegd specialist.

bij leerstoornissen :
een gemotiveerd CLB- verslag, een verslag van een erkend expertisecentrum.

Dyscalculie en dyslexie.

ADHD, ASS, een psychiatrische functiebeperking, een chronische ziekte, een motorische functiebeperking, een visuele functiebeperking, een auditieve functiebeperking, een taal/spraakstoornis en DCD (development coordination disorder).

Je kan het secretariaat contacteren op verschillende manieren:
-Telefonisch: 1700 (gratis)
-Per e-mail: via het contactfomulier Infolijn Onderwijs
-Per post: Ministerie van Onderwijs en Vorming-  Examencommissie secundair onderwijs, Hendrik Consciencegebouw, Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel
-Persoonlijk: op bovenstaand adres NA afspraak.

Op de website over huisonderwijs en via de download Huisonderwijs op Onderwijskiezer.

• Enkel bij inschrijving voor examens 3e graad, kan je vrijstellingen aanvragen.
  Dit kan voor 1 vak of voor meerdere vakken.
• Een vrijstellingsdossier kan je indienen via het kandidatenplatform.
• Dien je aanvraag +
  -je reeds behaalde studiebewijzen van officiële onderwijsinstellingen uit België online in. (diploma's, certificaten...). Deze blijven altijd gelden. 
  -Andere studiebewijzen (vb. een eindrapport van het laatste leerjaar 3e graad SO, deelcertificaten) moeten een stempel van de uitreikende school hebben en zijn maximum 7 jaar oud. 
  -Je examenresultaten van de Examencommissie (vanaf oktober 2012) blijven ook geldig. 
• Het kan tot 2 maanden duren voor een vrijstelling goedgekeurd wordt.

Lees alle info in het reglement Vrijstellingscommissie.

Op deze pagina vind je alle informatie over het kandidatenplatform en hoe je je kan aanmelden: https://examencommissiesecundaironderwijs.be/kandidatenplatform

Je registreert je via een digitale sleutel.
De eerste keer heb je daarvoor je identiteitskaart en een kaartlezer nodig.

Schriftelijk: AgODi -Afdeling secundair Onderwijs (Huisonderwijs)- Koning Albert II-laan 15,1210 Brussel
Via mail: huisonderwijs.agodi@vlaanderen.be
Telefonisch: 02- 553 04 04  

Neen.
Je mag het huisonderwijs in het Nederlands organiseren maar je valt onder de regels van de Franse gemeenschap.
Op deze website bespreken wij de regels voor kinderen/jongeren die gedomicilieerd zijn in Vlaanderen en Brussel.

Contacteer het Ministerie v.d. Franse Gemeenschap: Administration générale de l' Enseignement et de la Recherche scientifique, Direction générale de l' Enseignement obligatoire- Service du contrôle de l' obligation scolaire, Rua Adolphe Lavallée 1, 1080 Bruxelles.

Neen. Bvb. een jongere die al op 15- of 16-jarige leeftijd een diploma SO behaalt, is niet langer leerplichtig.

Ja.

Examens leg je meestal af in Brussel. De plaatsen kunnen verschillen.
Op het EC-platform bij 'overzicht examens' kan je steeds lezen waar je precies verwacht wordt. Een wegbeschrijving kan je raadplegen op de website.

Neen.
De Examencommissie geeft geen cursussen uit.
Maar op het Platform van de EC kan je, per vak, een vakfiche lezen.
Hierin vind je een lijst met mogelijke handboeken.
Deze boeken kan je zelf aankopen in een (tweedehands)boekhandel, verkrijgen via een schoolsecretariaat of lenen van iemand.
Cursusmateriaal kan je ook vinden in bibliotheken van hogescholen die een lerarenopleiding SO aanbieden.

In het aanbod van de EC kies je een graad, een onderwijsvorm en studierichting.
Vervolgens kan je per vak de vakfiche openen. Hier krijg je het overzicht van de leerstof per vak gepresenteerd. In deze vakfiches vind je:

• Een lijst met mogelijke handboeken/websites/aanvullende lectuur die je kan gebruiken ter voorbereiding.
• Een overzicht van de leerinhouden.
• Informatie over het verloop van het examen.

Als de medische attesten van je erkende leerstoornis/functiebeperking worden aanvaard kan je je inschrijven voor examens met ondersteuning. Ondersteuning betekent:

• redelijke aanpassingen en/of
• ondersteunende maatregelen die het behalen van je diploma helpen mogelijk maken. 

Bij elk examen met ondersteuning krijg je extra tijd en mag je gebruik maken van eigen oordopjes,
Afhankelijk van je leerstoornis/functiebeperking kan je zelf nog max. 3 bijkomende ondersteunende maatregelen kiezen (een apart lokaal, een concentratiehoek, examens in grootletterdruk, spellingcontrole op PC, voorleessoftware of controle op niet ingevulde vragen).

Neen.

Voor zulke studierichtingen is het mogelijk om de Algemene vakken af te leggen bij de EC.
Het specifieke gedeelte van de opleiding kan je volgen via het secundair volwassenenonderwijs in een CVO. 

Let wel: bij de EC dien je je in te schrijven voor een studierichting van een vergelijkbaar niveau.
Je plant enkel de examens voor de algemene vakken en je legt de examens af.
Vervolgens krijg je een puntenrapport van de EC en als je geslaagd bent kan je een vrijstelling krijgen in het CVO.
Heel wat CVO verlangen dat je bij hen minstens 1 module AAV volgt. Vraag dit vooraf na.

Knelpunt: Er stelt zich geen probleem als je je richt op een studierichting binnen het ASO.
Bij studierichtingen binnen BSO/TSO moet je opletten:
De EC maakt het onderscheid tussen BSO en TSO. Het Volwassenenonderwijs maakt dat onderscheid niet!
De CVO- basismodules voor AAV komen overeen met de eindtermen BSO.
Enkel als je ook de verbreding AAV volgt, komt dit overeen met de eindtermen TSO. Niet alle CVO's organiseren deze verbreding.  

Op het EC-platform ga je naar de examenkalender en vervolgens naar ‘overzicht examens’.
Daar staan al je geplande examens.
Door op ‘uitschrijven’ te klikken, schrijf je je uit voor dat examen. Je kan je tot 7 dagen voor het examen uitschrijven op het kandidatenplatform. Ben je te laat, dan verlies je een examenbeurt.

Lees dit na in artikels 44 en 45 van het examenreglement: https://examencommissiesecundaironderwijs.be/sites/default/files/atoms/files/Examenreglement_def.pdf

Neen.
Voor geslaagde vakken uit het laatste jaar krijg je van de EC een vrijstelling!
Vraag vrijstellingen aan voor de vakken waar je meer dan 50% behaalde in het 6e jaar (ASO,TSO of KSO).
Kreeg je een C-attest in 7 BSO, dan kan je vrijstellingen aanvragen voor de vakken waarvoor je meer dan de helft behaalde in je 7e jaar.
Let op: je rapport van het laatste leerjaar van de 3e graad/je deelattest of -certificaat mag niet ouder zijn dan 7 jaar!

Als je slaagt voor een vak, blijven de punten 7 jaar geldig. Zorg dat je alle vakken van een studierichting binnen 7 jaar afwerkt. 
Je diploma secundair onderwijs blijft altijd geldig.

Het platform is een online omgeving.  waar je met anderen kan communiceren of je administratie kan regelen over een bepaald onderwerp. In dit geval gaat het over de Examencommissie.

Om toegang te krijgen tot bepaalde informatie' vb. vakfiches) of bepaalde functionaliteiten (vb.  je inschrijven voor een studierichting, je examens plannen in de kalender, je resultaten bekijken…) moet je je eerst aanmelden op dat kandidatenplatform met een digitale sleutel.

Moet je echt een digitale sleutel aanmaken ? 

Ja, zonder digitale sleutel kan je je niet registreren en heb je geen toegang tot het kandidatenplatform. Een digitale sleutel is  veiliger dan een gebruikersnaam en wachtwoord.
De eerste keer heb je een kaartlezer nodig om je identiteitskaart in te lezen en de pincode van je identiteitskaart. Zorg dat je je pincode kent.
Als je je pincode van je ID-kaart kwijt bent, moet je een nieuwe aanvragen bij de gemeente

Je kind valt onder de regels over leerplicht en huisonderwijs van het land waar het woont +
je kind moet voldoen aan de Belgische leerplicht en afhankelijk van waar je kind precies gedomicilieerd is, valt het huisonderwijs onder de regels van het Ministerie van de Vlaamse of de Franse Gemeenschap.

Een vak waarvoor je een tekort mag behalen.
Je mag voor maximum 3 B-vakken een onvoldoende hebben.
Er zijn ook regels over hoe groot (hoeveel punten) je totaal tekort mag zijn(zie vraag 'slagen voor alle vakken?')

Een (hoofd)vak waarvoor je minimum 50% moet behalen om te kunnen slagen.
Zo'n vak wordt nooit gedelibereerd.  

Ja, elke 1e dag van de maand. 
Pas wanneer je alle vakken van een studierichting hebt afgelegd (of hiervoor werd vrijgesteld).
Soms kan je een onvoldoende hebben voor een/enkele vak(ken) maar toch in aanmerking komen voor een deliberatie.
Of je resultaat op een B- vak in aanmerking komt voor een deliberatie, zie je via een kleurcode op het EC- platform. Rood= onvoldoende en geen deliberatie mogelijk - Oranje= onvoldoende maar kan gedelibereerd worden - Paars= onvoldoende en max. aantal buispunten/-vakken is overschreden: je moet minstens 1 examen opnieuw doen.

Ja. Als je aan de hand van een verslag M-decreet of een attest kan aantonen dat je een leerstoornis/functiebeperking hebt, probeert de EC zoveel mogelijk rekening te houden met de ondersteunende/ compenserende maatregelen die beschreven worden in dat attest.
Het is zeer belangrijk dat je dit aanvraag via het platform (niet via het secretariaat) vooraleer je je examens plant.
Je kan bij je inschrijving op het EC-platform ook de zorgprocedure volgen en het verslag of attest opladen.

De EC brengt je op de hoogte via een melding op het EC-platform.
Pas na goedkeuring van het attest kan je examens plannen met ondersteunende maatregelen. Je moet je examens plannen IN de GA-categorie!
Info: https://examencommissiesecundaironderwijs.be/functiebeperking .

Ja. De Examencommissie organiseert naast schriftelijke, mondelinge en digitale examens, ook praktijkexamens.

-Als je nog geen 18 bent, ben je nog leerplichtig. Je moet ingeschreven zijn:

• in een school (voltijds of deeltijds SO) als reguliere leerling of
• in een school voor SO als vrije leerling én er het volledige programma volgen + examens afleggen bij de EC (een vrije leerling is in orde met de leerplicht als hij/zij het hele programma volgt) of
  
• voor huisonderwijs.
  -Hiervoor moeten je ouders ten laatste op de 3e dag van het schooljaar een 'verklaring van huisonderwijs' invullen en opsturen naar het ministerie van onderwijs. Dit moet elk jaar opnieuw gebeuren.
  -De overstap naar huisonderwijs moet je in het begin van het schooljaar zetten .
  -Tenslotte moet je deelnemen aan de examens van de Examencommissie op verplichte momenten. 
  Zo moet je je verplicht inschrijven bij de EC ten laatste in het schooljaar waarin je 15 jaar wordt voor 1 januari. Tenminste als je je getuigschrift van de 1e graad SO nog niet hebt behaald.
  Leerlingen die 2 X niet slagen in de examens van de EC, moeten overstappen naar het regulier onderwijs;

- Slagen voor de examens van een studierichting uit de 3e graad SO.

Neen.
De regelgeving m.b.t. huisonderwijs geldt voor iedere leerplichtige leerling die in Vlaanderen of Brussel gedomicilieerd is.
De leerling die in Brussel gedomicilieerd is kan zelf kiezen om het huisonderwijs te melden bij de Vlaamse of Franstalige gemeenschap.
Ben je in Wallonië gedomicilieerd? Dan val je onder de regels van de Franstalige gemeenschap.

Neen.
Dit attest kan je wel behalen via SYNTRA Vlaanderen, de VDAB, het secundair volwassenenonderwijs en de scholen SO die beslissen om deze basiskennis te integreren en chet getuigschrift uit te reiken. Meer info vind je hier.

Sinds 1 september 2018 heb je in Vlaanderen geen attest bedrijfsbeheer meer nodig om te starten als zelfstandige. In Brussel en Wallonië, is dat attest nog nodig om een eigen zaak op te starten.

Sinds enige tijd spreekt men in Vlaanderen over 'Groeipakket' i.p.v. over 'Kinderbijslag'. Eigenlijk heeft het krijgen van een Groeipakket niets te maken met de EC.
Je krijgt het altijd tot en met augustus van het jaar waarin je 18 wordt. 

Vanaf je 18e tot en met je 25e verjaardag, krijg je enkel een Groeipakket uitbetaald als je:

• min. 17u les per week volgt in het secundair volwassenenonderwijs;
• min. 13u les per week volgt op HBO5- niveau;
• voor min. 27 studiepunten bent ingeschreven in het Hoger Onderwijs;
• voltijds secundair onderwijs volgt met beperkt leerplan of een ondernemersopleiding;
• 1 van de types deeltijds secundair onderwijs volgt of
• buitengewoon secundair onderwijs.

Meer informatie: https://groeipakket.be /
Voor Brussel: https://brussel.famifed.be/nl 

Minder dan 16 maanden nadat men de verplichte infosessie heeft gevolgd. Dit geldt voor de helft van de kandidaten die in 2014 het getuigschrift of diploma SO behaalde.
Gemiddeld 3 maanden na de registratie op de infosessie legt men het 1e examen af.

Ja. Je eerdere inschrijving + de geplande examens vervallen.
Je schrijft je, via het EC- platform, in voor een andere studierichting en betaalt opnieuw inschrijvingsgeld.
Als je al enkele examens met succes hebt afgelegd voor je eerdere studierichting, kan je soms vrijstellingen krijgen.
Let op: het aantal examenbeurten waar je recht op hebt, voor eenzelfde vak, blijft behouden! 
Stel: Je hebt in beide studierichtingen eenzelfde vak (vb. Nederlands) en je had nog 1 examenbeurt over voor dat vak in je 1e studierichting. Dan heb je in je nieuwe studierichting ook nog maar 1 examenbeurt over voor datzelfde vak.

Neen.
Je kiest vrij over welke studierichting (uit ASO, BSO, KSO of TSO) je examens wil afleggen.

Ja.
Je moet vooraf niet geslaagd zijn in een bepaald leerjaar, een bepaalde graad of een bepaalde studierichting.

Ja.
Enkel tussen 15 juli en 15 augustus en tussen Kerstmis en Nieuwjaar worden geen examens georganiseerd. 

Onbeperkt. Als je niet slaagt voor een vak, probeer je opnieuw.
Let wel: Elk jaar heb je 3 kansen per vak.

Als je al 3 keer probeerde binnen hetzelfde jaar zonder te slagen, krijg je het volgende jaar weer 3 kansen. Onder 'jaar' verstaat men niet: 'schooljaar'.
Dat jaar = 12 maanden vanaf de dag waarop je voor de 1e keer examen aflegt voor dat vak. 
Ben je nog niet geslaagd, dan heb je het daaropvolgende jaar opnieuw 3 beurten voor dat vak.
Let op: verschillende vakken kunnen andere data/'jaren' hebben!

Neen. Je moet zélf de vakfiches consulteren op de website of op het EC- platform. Examens kunnen schriftelijk, digitaal, mondeling... verlopen. Er zijn theoretische examens, praktijkexamens en assesments.
Je leest er ook wat je moet meebrengen per vak. Vb. een atlas, een rekenmachine...
Je identiteitskaart moet je steeds meebrengen. Hiermee wordt je geregistreerd en krijg je toegang tot het examenlokaal.

Ja. In 2013-2014 werden 80 leerlingen die huisonderwijs volgden in het SO, gecontroleerd.
25 kregen een negatief advies. Bij een 2e negatief advies, moet de leerling ingeschreven worden in een gewone secundaire school.

Per vak worden je resultaten, (max.) binnen de maand na je examen, via het EC- platform bekend gemaakt. Voor digitale examens is dat al de dag na het examen. Je totaalresultaat voor een vak staat op 100 punten.

Dat hangt af van het soort privé- onderwijs.

• Een erkende privé-school neemt zelf examens af en mag door de overheid erkende getuigschriften en diploma's afleveren. Zo kan je aan bv. Europese of Internationale scholen diploma's behalen die gelijkwaardig zijn aan het diploma SO.
  Concreet gaat het over het 'Europees Baccalaureaat' en het 'Internationaal Baccalaureaat' (IB). 
• Iedereen die naar een niet erkende privé-school is geweest, kan het diploma SO enkel behalen via de Examencommissie (EC). De EC verbetert je examens en schrijft ook je diploma uit als je geslaagd bent.

1. Het formulier 'Verklaring van huisonderwijs' invullen en ondertekenen.
   Zie http://onderwijs.vlaanderen.be/hoe-organiseer-ik-huisonderwijs#verklaring.  
2. Het formulier opsturen naar AgODi (Agentschap voor Onderwijsdiensten, Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel- ofwel Afdeling scholen Basisonderwijs ofwel Afdeling scholen Secundair Onderwijs).
3. Dit dient te gebeuren ten laatste op de 3e dag van het schooljaar (waarin huisonderwijs wordt gevolgd).

Neen.
Leerlingen kunnen ook in kleine groep les volgen en ook privéscholen vallen onder het stelsel van huisonderwijs. Dan spreken we van 'collectief huisonderwijs'.
Er bestaan verschillende soorten privéscholen:

• Privé- scholen die door de Vlaamse Gemeenschap worden gelijkgesteld met erkende scholen vb. Europese scholen...
• Niet erkende privé- scholen.

Dat hangt af van de privéschool.
Voor een aantal privéscholen moet je deze verklaring niet invullen en moet je ook niet verplicht deelnemen aan examens van de Examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap'.
Het gaat om:

• Europese scholen
• Internationale scholen met studiebewijzen, gelijkwaardig aan deze van een erkende  school
• Internationale scholen die geaccrediteerd zijn door het International Baccalaureate te Genève
• Scholen gelegen in het buitenland.

Bekijk de infosessie op de website van de Examencommissie.
Daarna kan je beslissen of de Examencommissie iets voor jou is en kan je je registreren op het kandidatenplatform. Hoe je dat moet doen wordt pook duidelijk uitgelegd in de filmpjes op de website: https://www.examencommissiesecundaironderwijs.be/infosessie-0  

Als je na 2 examenpogingen nog niet geslaagd bent, moet je je in een reguliere (=gewone) school inschrijven.

Elektronisch, via overschrijving of met opleidingscheques.

Neen.
Je kan binnen huisonderwijs enkel kiezen voor een voltijdse secundaire opleiding.
Hierover leg je dan examens af bij de Vlaamse Examencommissie.

Neen.
In je huidige school moet je begeleid worden door een CLB.
Datzelfde CLB moet vooraf door je ouders schriftelijk verwittigd worden van je plannen om over te stappen naar huisonderwijs.
Enkel wanneer het CLB geen bezwaar indient tegen de overstap, is deze overstap mogelijk. Eventuele bezwaren moeten door het CLB gemotiveerd worden.

Ja.
Het diploma is identiek aan het diploma behaald via het voltijds SO.
Je mag er hogere studies mee starten.

Neen.
Leerlingen kunnen wegens ziekte of ongeval recht hebben op 'Tijdelijk onderwijs aan huis' (TOAH).
De arts moet hiertoe de toelating geven en de lessen zijn gratis. De voorwaarden die moeten vervuld zijn worden beschreven in omzendbrieven. Ook Permanent onderwijs aan huis (POAH) bestaat.
Meer uitleg vind je in de Moeilijke woordenlijst.