De lesinhouden (lessenroosters) verschillen van school tot school. Scholen hebben een grote vrijheid om het lessenpakket te organiseren. Daarom vermelden we geen lessenroosters meer.
Je kan ervan uitgaan dat de lessen bestaan uit:

• basisvorming die hetzelfde is voor elke leerling in hetzelfde leerjaar in een studierichting met dezelfde finaliteit +
• vorming die typisch is voor de studierichting +
• enkele uurtjes die de school vrij mag invullen

Meer gedetailleerde informatie vind je op de websites van de scholen.

Je kunt starten in het 1ste leerjaar van de 3de graad (5 KSO) als je ofwel:

• geslaagd (A- of B-attest) bent in het 2de leerjaar van de 2de graad ASO, TSO of KSO.
  Ingeval van een B-attest word je niet toegelaten tot bepaalde studierichtingen.
• geslaagd (A- of B-attest) bent in het 2de leerjaar van de 3de graad BSO én de toelatingsklassenraad van 5 KSO akkoord gaat.
  Ingeval van een B-attest word je niet toegelaten tot bepaalde studierichtingen.
• een getuigschrift van de 2de graad ASO, TSO of KSO hebt, uitgereikt door de examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap én de toelatingsklassenraad akkoord gaat met de keuze van je studierichting.
• uit het BUSO komt én mits gunstige beslissing van de toelatingsklassenraad. In afwachting van deze beslissing wordt de leerling onder ontbindende voorwaarde ingeschreven.

Als je uit het buitengewoon secundair onderwijs komt (Opleidingsvorm 1, 2, 3) kan je worden toegelaten op voorwaarde dat de toelatingsklassenraad akkoord gaat. In afwachting van hun beslissing word je onder ontbindende voorwaarde ingeschreven. Zie ook SO/2012/01 (10.1.5.4.)

Voor de studierichtingen ballet, modern ballet, dans, muziek, woordkunst-drama kàn de school bovendien (zo ze wil) eisen dat je slaagt in een door de school georganiseerde geschiktheidsproef.
De proef, die je slechts 1 maal dient af te leggen, geldt voor de duur van de hele opleiding en gaat na of je er voldoende artistieke aanleg voor hebt.
Wanneer je in een onderliggend leerjaar deze proef reeds hebt afgelegd is dit geen voorwaarde meer.

Kom je uit een niet-Vlaamse onderwijsinstelling (buitenlandse -, Frans- of Duitstalige school in België) of uit een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN), dan kan de toelatingsklassenraad van de school je toelaten tot dit leerjaar.
Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar.

Je mag secundair onderwijs volgen tot het einde van het schooljaar waarin je 25 wordt.  

Meer info: omzendbrief SO 64.

Extra

Toelating voor cognitief sterk functionerende leerlingen:

Als je verstandelijk vooruit bent op je leeftijdsgenoten (= cognitief sterk functionerend) kan je ook toegelaten worden tot dit leerjaar als je niet beschikt over een studiebewijs (A-, B- of C-attest) van het onderliggende leerjaar en  op voorwaarde dat de klassenraad jou toelaat. De klassenraad is ook bevoegd om te bepalen of een leerling cognitief sterk functionerend is.

Kan ik overzitten?

Je kunt starten in het 2de leerjaar van de 3de graad (6 KSO) als je ofwel:

• geslaagd bent in het 1ste leerjaar van de 3de graad KSO in dezelfde studierichting.
• geslaagd bent in het 1ste leerjaar van de 3de graad KSO in een andere studierichting van hetzelfde studiegebied én de toelatingsklassenraad akkoord gaat.
• geslaagd bent in het 1ste leerjaar van de 3de graad ASO, TSO of KSO in een studierichting van een ander studiegebied én de toelatingsklassenraad akkoord gaat na kennisname van het advies van de delibererende klassenraad van de studierichting waarin je geslaagd bent in het 1ste leerjaar van de 3de graad.
  Deze gunstige beslissing is gebaseerd op ernstige medische, psychische, sociale of onderwijskundige redenen.
• een ‘attest van regelmatige lesbijwoning over het 1ste leerjaar van de 3de graad’ hebt behaald én overgaat naar het 2de leerjaar van die graad binnen een school die het systeem toepast van ‘uitstel van deliberatie tot het einde van de graad’.
  De inrichtende macht van een school kan immers beslissen dit systeem toe te passen.
• een ‘attest van regelmatige lesbijwoning over het 1ste leerjaar van de 3de graad’hebt behaald én overgaat met tekorten voor bepaalde vakken, naar het 2de leerjaar van die graad.
  Dit kan enkel binnen een school die het systeem toepast van ‘overgang met tekorten’.
  In dit systeem moeten de tekorten van het 1ste leerjaar in het 2de leerjaar worden weggewerkt, bv. via remediëring, bijkomende opdrachten,… .
  De voltallige toelatingsklassenraad moet akkoord gaan, na overleg met de delibererende klassenraad van het 1ste leerjaar van de 2de graad.

Als je uit het buitengewoon secundair onderwijs komt, kan je worden toegelaten op voorwaarde dat de toelatingsklassenraad akkoord gaat. In afwachting van hun beslissing word je onder ontbindende voorwaarde ingeschreven. Zie ook SO/2012/01 (10.1.5.4.)

Kom je uit een niet-Vlaamse onderwijsinstelling (buitenlandse -, Frans- of Duitstalige school in België) of uit een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN), dan kan de toelatingsklassenraad van de school je toelaten tot dit leerjaar.
Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar.

Je mag secundair onderwijs volgen tot het einde van het schooljaar waarin je 25 wordt.  

Meer info: omzendbrief SO 64.

Extra

Toelating voor cognitief sterk functionerende leerlingen:

Als je verstandelijk vooruit bent op je leeftijdsgenoten (= cognitief sterk functionerend) kan je ook toegelaten worden tot dit leerjaar als je niet beschikt over een studiebewijs (A-, B- of C-attest) van het onderliggende leerjaar en  op voorwaarde dat de klassenraad jou toelaat. De klassenraad is ook bevoegd om te bepalen of een leerling cognitief sterk functionerend is.

Kan ik overzitten?

Je kan één van volgende Oriënteringsattesten behalen: A of C.

• een Oriënteringsattest A als je GESLAAGD bent;
• een Oriënteringsattest C als je NIET GESLAAGD bent;
• een Attest van regelmatige lesbijwoning. Indien een school werkt volgens ‘het systeem van uitstel van de delibererende klassenraad tot het einde van een graad’, krijg je hiermee toelating tot het 2de leerjaar van de 3de graad.

Je behaalt:

• een Diploma Secundair Onderwijs, als je GESLAAGD bent.
• een Oriënteringsattest C als je NIET GESLAAGD bent.
• een getuigschrift over de basiskennis van het bedrijfsbeheer wanneer de delibererende klassenraad beslist dat je voldaan hebt voor het programma bedrijfsbeheer.
  Let wel: de mogelijkheid wordt voorzien om dit getuigschrift uit te reiken.
  Dit is geen verplichting!

Veranderen van school mag altijd.

Je mag in het 5e jaar van onderwijsvorm en/of studierichting veranderen tot en met 15 januari van het lopende schooljaar.

De toelatingsklassenraad beslist of ze na 15 januari een overgang naar een andere studierichting en/of onderwijsvorm toestaat. Zie regelgeving: SO 64 9.2.10.2

Veranderen van school mag altijd.
Veranderen van richting is niet toegelaten.
In uitzonderlijke gevallen* kan de toelatingsklassenraad een overgang toestaan.

* Wanneer een overgang van studierichting en/of onderwijsvorm echt aangewezen is voor een individuele leerling, kan de toelatingsklassenraad een overgang toestaan. Zie SO 64.9.2.14.2

Het is onmogelijk een limitatieve lijst van ‘uitzonderlijke gevallen’ voor op te stellen. Na kennisname van het advies van de begeleidende klassenraad van de studierichting die de leerling tot dan toe volgt, beslist de toelatingsklassenraad of er ernstige medische, psychische, sociale of onderwijskundige redenen zijn. 
Zo kunnen bv. een verhuis naar een regio waar de tot dan toe gevolgde studierichting niet bestaat, psychische problemen die verband houden met een foute studiekeuze, studieverandering omwille van de aansluiting met een studiekeuze hoger onderwijs  of een allergie aan producten die eigen zijn aan de opleiding… geldige redenen zijn.

Je wordt toegelaten tot alle Se-n-Se-opleidingen van hetzelfde studiegebied waarin je het diploma secundair onderwijs hebt behaald.
Dit betekent echter niet dat alle overgangen vanzelfsprekend zijn.
Als je een Se-n-Se-opleiding wilt volgen uit een ander studiegebied heb je het akkoord nodig van de toelatingsklassenraad van de school.
Sommige Se-n-Se worden in geen enkele school ingericht.
Dit kan jaarlijks wijzigen.

In het ASO en KSO worden 7de jaren ingericht als voorbereidend jaar op het hoger onderwijs.
In het ASO gaat het om een jaar dat tekorten in de vooropleiding wiskunde en wetenschappen wil bijwerken.
In het KSO bereiden deze jaren voor op de artistieke toelatingsproeven van het hoger onderwijs.
Sommige studierichtingen worden in geen enkele school ingericht.
Dit kan jaarlijks wijzigen.
Informeer je vooraf goed.

Je mag starten in een professionele bacheloropleiding.
Uiteraard ben je het best voorbereid op studierichtingen die een beroep doen op je specifieke vooropleiding. 
Natuurlijk kan je ook voor een totaal andere vervolgstudie kiezen.
Niet alle opleidingen zijn even vlot haalbaar.
Motivatie, studiehouding, vooropleiding en talent bepalen mee je succes. Bespreek de keuze grondig vooraleer te beslissen. De studierendementscijfers die bij elke richting vermeld worden onder het gelijknamige tabblaadje, informeren je over gemaakte keuzes en gemiddeld studiesucces.

Dit zijn de inhoudelijk aansluitende opleidingen:

Je mag starten in de meeste academische bacheloropleidingen, doch voor enkele opleidingen gelden extra toelatingsvoorwaarden.
De academische opleidingen aan de universiteit zijn sterk theoretisch en hier is een instap na deze studierichting verre van vanzelfsprekend.
De academische opleidingen aan een "School of arts " zijn een voortzetting van het kunstonderwijs en leggen meer accent op het artistieke dan op het theoretische. Je moet voor deze richtingen een artistieke toelatingsproef doen. De studierendementscijfers die bij elke richting vermeld worden onder het gelijknamige tabblaadje, informeren je over gemaakte keuzes en gemiddeld studiesucces.

Deze opleidingen positioneren zich op niveau 5 van de Vlaamse kwalificatiestructuur. Ze maken deel uit van het hoger onderwijs en situeren zich qua niveau net onder de professionele bachelor. 
De graduaatsopleidingen bereiden voor op het uitoefenen van een beroep. 
Let wel op: de toelatingsvoorwaarden zijn verschillend, maar met een diploma secundair onderwijs kan je altijd starten in elke graduaatsopleiding. 

Via deze link kan je meer lezen over de graduaatsopleidingen, het aanbod, ….

Als de toelatingsklassenraad van de school het toelaat kan je kiezen voor een 7de specialisatiejaar in een ander studiegebied.