Oost-Europese talen en culturen - Academische bachelor

 

De opleiding richt zich zowel op Rusland als op Zuidoost-Europa, meer bepaald de Slavische culturen op de Balkan. De nadruk ligt niet alleen op taalverwerving, maar ook op de studie van de cultuur in al haar aspecten en de maatschappij. Er is bijzondere aandacht voor de historische ontwikkeling van de Oost-Europese talen, culturen en landen.


Centraal in de opleiding staat de intensieve, theoretische en praktische studie van de belangrijkste Oost-Europese taal, het Russisch. In het tweede semester van het eerste jaar vat je de studie van een moderne Zuid-Slavische taal aan, met name Bosnisch/Kroatisch/Servisch, Bulgaars of Sloveens. In het eerste jaar is er ook bijzondere aandacht voor je algemeen humane en theoretische vorming. Vanaf het tweede jaar verdiep je je behalve in het cultuurgebied van Rusland en Zuidoost-Europa ook in het Oudslavisch, de gemeenschappelijke schrijftaal van de Slavisch-orthodoxe wereld. Daarnaast kies je een minor (eventueel een bijkomende Zuidoost-Europese taal) en scherp je je onderzoeksvaardigheden aan. In het derde jaar is er een buitenlandsemester waarbij je ondergedompeld wordt in de taal en cultuur van je studiegebied.


Voor wie?


Je hebt geen speciale voorkennis nodig. Een bijzondere interesse voor talen is wel noodzakelijk, aangezien je talen (be)studeert die qua structuur en woordenschat sterk verschillen van de West-Europese talen. Verder heb je een grote interesse voor literatuur, cultuur en geschiedenis en kun je je enthousiast inleven in de wereld van andere culturen.


De opleiding behoort tot verschillende studiegebieden:



  • Taal- en letterkunde

  • Geschiedenis



Studiepunten

180 (bachelor) + 60 (master)

Oost-Europese talen en culturen - Academische bachelor

Foto OK Foto OK Foto OK
Klik op de foto om te vergroten

Algemene info

De opleiding richt zich zowel op Rusland als op Zuidoost-Europa, meer bepaald de Slavische culturen op de Balkan. De nadruk ligt niet alleen op taalverwerving, maar ook op de studie van de cultuur in al haar aspecten en de maatschappij. Er is bijzondere aandacht voor de historische ontwikkeling van de Oost-Europese talen, culturen en landen.


Centraal in de opleiding staat de intensieve, theoretische en praktische studie van de belangrijkste Oost-Europese taal, het Russisch. In het tweede semester van het eerste jaar vat je de studie van een moderne Zuid-Slavische taal aan, met name Bosnisch/Kroatisch/Servisch, Bulgaars of Sloveens. In het eerste jaar is er ook bijzondere aandacht voor je algemeen humane en theoretische vorming. Vanaf het tweede jaar verdiep je je behalve in het cultuurgebied van Rusland en Zuidoost-Europa ook in het Oudslavisch, de gemeenschappelijke schrijftaal van de Slavisch-orthodoxe wereld. Daarnaast kies je een minor (eventueel een bijkomende Zuidoost-Europese taal) en scherp je je onderzoeksvaardigheden aan. In het derde jaar is er een buitenlandsemester waarbij je ondergedompeld wordt in de taal en cultuur van je studiegebied.


Voor wie?


Je hebt geen speciale voorkennis nodig. Een bijzondere interesse voor talen is wel noodzakelijk, aangezien je talen (be)studeert die qua structuur en woordenschat sterk verschillen van de West-Europese talen. Verder heb je een grote interesse voor literatuur, cultuur en geschiedenis en kun je je enthousiast inleven in de wereld van andere culturen.


De opleiding behoort tot verschillende studiegebieden:



  • Taal- en letterkunde

  • Geschiedenis


Studiepunten

180 (bachelor) + 60 (master)

Instellingen die de opleiding organiseren met keuzetraject(en):

Onderwijskiezer ziet een keuzetraject als een essentieel deel van de opleiding, dat mede de eigenheid van die opleiding bepaalt. De onderwijsinstellingen gebruiken verschillende benamingen en /of criteria om een keuzetraject aan te duiden. Daarom kiezen we er voor om een vak of een pakket van vakken als keuzetraject te benoemen als dit minstens 6 studiepunten omvat.

Universiteit Gent - Campus Gent

Archeologie

Cultuur en maatschappij

De klassieke traditie

Economie en bedrijfskunde

Geschiedenis

Kunstwetenschappen

Letterkunde

Onderwijs

Politieke wetenschappen

Recht

Religiestudies

Sociale en communicatiewetenschappen

Tweede Zuidoost-Europese taal




Taal

TOELATINGSVOORWAARDEN

Je wordt rechtstreeks toegelaten tot een academische bacheloropleiding als je in het bezit bent van één van onderstaande diploma's, behaald aan een onderwijsinstelling van de Vlaamse Gemeenschap:

  • een diploma van secundair onderwijs;
  • een diploma van het vroegere hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan;
  • een diploma of certificaat, uitgereikt in het kader van het hoger beroepsonderwijs (HBO5 Verpleegkunde en Graduaatsopleidingen);
  • een diploma van het vroegere hoger onderwijs voor sociale promotie (met uitzondering van het Getuigschrift Pedagogische Bekwaamheid)

    Uitzonderingen :
  • Er is een toelatingsexamen voor de bacheloropleidingen in de studiegebieden Diergeneeskunde, Geneeskunde en Tandheelkunde (info: toelatingsexamenartstandarts.be );
  • Er zijn bekwaamheidsproeven (artistieke toelatingsproeven) om toegelaten te worden tot de opleidingen in de studiegebieden 'Audiovisuele en beeldende kunst' en 'Muziek en podiumkunsten'.
  • Er is een ijkingstoets voor een aantal opleidingen. Bij sommige is die verplicht. Meer info vind je hier

Afwijkende toelatingsvoorwaarden:
De onderwijsinstellingen hebben een reglement moeten opstellen voor kandidaten die niet aan de algemene toelatingsvoorwaarden voldoen.
Dit reglement kan je bij de instelling van je keuze opvragen.
De afwijkende toelatingsvoorwaarden kunnen gebaseerd zijn op:
1. humanitaire redenen;
2. medische, psychische of sociale redenen;
3. het algemeen niveau van de kandidaat, getoetst op de door het instellingsbestuur bepaalde wijze (bv. Een gesprek, een proef, ..).
4. Nationaliteit en taalbeheersing
Weet wel dat dergelijke toelating niet gelijkgesteld is aan het diploma secundair onderwijs !!  

Toelatingsvoorwaarden voor studenten uit Nederland

Met een Nederlands VWO-diploma  of met een HBO-propedeuse word je rechtstreeks toegelaten tot een academische bachelorpleiding aan een Vlaamse universiteit.
Nederlandse studenten met een ander diploma dienen een toelatingsaanvraag in bij de universiteit.

Extra voorwaarden voor en studenten met een diploma secundair onderwijs van de Franstalige of Duitstalige Gemeenschap, een Europees of Internationaal Baccalaureaat behaald in België of in het buitenland?
Je dient een aanvraag in bij de universiteit waar je de opleiding wenst te volgen. Houd hierbij rekening met de applicatie-deadlines, die kunnen verschillen i.f.v. nationaliteit en opleiding.

Situering

Opleiding: Oost-Europese talen en culturen 

Studieniveau: Academische bachelor - HO

Specificatie: Bachelor of Arts

Studiegebied: Taal- en Letterkunde

Studiegebied: Geschiedenis

Belangstellingsdomeinen: Literatuur, Sociale wetenschappen, Talen,

Schoolvakken SO: Communicatieve vaardigheden, Geschiedenis, Kunstgeschiedenis,

Vervolgopleidingen


een masteropleiding

Na een academisch gerichte bacheloropleiding ga je normalerwijze een masteropleiding volgen. Een master omvat minstens 60 studiepunten. Masters zijn altijd academisch gericht, maar kunnen ook een professionele gerichtheid hebben. Onderwijskiezer vermeldt hier de masters van het studiegebied van deze opleiding. Let wel dat je niet automatisch in al deze masters toegelaten wordt! Het kan zijn dat je eerst een voorbereidingsprogramma moet volgen.

Masteropleidingen binnen dit studiegebied


een postgraduaat

Verder studeren kan ook in een postgraduaat. Dit is een opleiding van minstens 20 studiepunten.. Het geeft recht op een getuigschrift. Bedoeling is: verdere professionele vorming, verbreding of verdieping van de reeds verworven competenties.  Je hoeft er geen leerkrediet voor in te zetten. De toelating tot een postgraduaat verschilt per opleiding. Raadpleeg de toelatingsvoorwaarden per opleiding.


een bachelor-na-bacheloropleiding (Ba-na-Ba)

Een Ba-na-ba is een opleiding van 60 studiepunten. Het is in feite een voortgezette, gespecialiseerde (verbredend of verdiepend) opleiding. Je hoeft er geen leerkrediet voor in te zetten. De opleiding leidt tot een diploma. Een Ba-na-ba kan je niet volgen als basisdiploma. Je kan een Ba-na-ba starten als je een bachelor of masterdiploma hebt behaald. Raadpleeg de toelatingsvoorwaarden per Ba-na-Ba


een verkorte bachelor/master

Wanneer je een andere bachelor/master wilt behalen, kan dat soms via een verkort traject. Je behaalt dan het diploma op kortere termijn. De verkorte bachelor/master leidt naar een volwaardig bachelor-/masterdiploma.
Voor informatie over je mogelijkheden kan je terecht bij de onderwijsinstellingen.

Mits het volgen van een voorbereidingsprogramma zijn er waarschijnlijk nog andere opleidingen mogelijk. De mogelijkheden hangen af van je vooropleiding, EVC’s, EVK’s ... Contacteer de instellingen voor hoger onderwijs voor concrete informatie.


een lerarenopleiding

Na een academische bachelor kan je via een verkorte educatieve bacheloropleiding leraar worden. Deze opleiding neemt 60 studiepunten in beslag en wordt georganiseerd door een hogeschool. Meer info.

Als je voldoet aan de toelatingsvoorwaarden kan je ook een Educatieve masteropleiding volgen.


na- of bijscholingen

Hogescholen en universiteiten hebben doorgaans ook een aanbod van diverse na- of bijscholingen. Informatie hierover vind je niet op Onderwijskiezer, maar bij de onderwijsinstelling.

Instellingen

Sint-Pietersnieuwstraat 33  9000 Gent
09 331 01 01    

Beroepsuitwegen

Deze beschrijving veronderstelt dat je het masterniveau hebt behaald.

Oost-Europese  talen en culturen is een universitaire opleiding. Dat betekent dat ze, net als andere universitaire opleidingen, haar studenten niet opleidt tot een specifiek beroep. Er zijn uiteraard beroepen waarbij je kennis van Oost-Europa en de academische vaardigheden die je opgedaan hebt, kunt inzetten. Onder invloed van de veranderingen in Oost-Europa, waarbij een deel van de Oost-Europese landen lid werd van de EU en een ander deel een eigen koers is blijven varen, is de werkgelegenheid voor Oost-Europakundigen of slavisten aanzienlijk toegenomen.
Het bedrijfsleven heeft interesse in mensen die Slavische talen beheersen. Slavisten worden gerekruteerd om handelsmissies te ontvangen en te begeleiden, om goede handelscontacten te smeden, om te werken bij buitenlandse vestigingen van Belgische bedrijven en banken. Vaak vragen bedrijven hen om privélessen te geven aan kaderleden om zo beter zaken te kunnen doen met het voormalige Oostblok.
Door de groeiende contacten van het Westen met Oost-Europa groeit in verschillende sectoren de belangstelling voor de Slavische wereld: de journalistiek, de radio en televisie, de culturele en toeristische sector, maar ook de sociaal-politieke instanties die zich bekommeren om emigranten en vluchtelingen. Ook als leraar zijn er – weliswaar beperkte – mogelijkheden in het volwassenenonderwijs, de hogescholen en de universiteiten. Daarnaast is er het wetenschappelijk onderzoek aan de universiteit, het bibliotheekwezen, musea enz. Verder krijgen studenten ook toegang tot een meer algemene markt na aanvullende studies of wervingsexamens voor overheidsfuncties of internationale organisaties en instellingen. Voor een ruim overzicht van de jobmogelijkheden voor slavisten, zie http://www.slavistiek.ugent.be.

Hier een overzicht van mogelijke aansluitende beroepen uit de beroependatabase van onderwijskiezer. Er kunnen steeds nog andere mogelijkheden zijn. Klik op een beroep voor meer informatie.

Mogelijke beroepen

Onderzoeker humane wetenschappen

Studierendement

Enkel wanneer een voldoende aantal leerlingen (= 30 of meer) uit eenzelfde studierichting voor een bepaalde opleiding binnen het hoger onderwijs kiest, beschikt men over betrouwbare cijfers over het studierendement.

Voor deze opleiding worden geen Studierendement- cijfers weergegeven.
Dit betekent niet dat geen enkele student kiest voor deze opleiding hoger onderwijs en succes heeft in die richting.
Dit betekent wel dat er minder dan 30 studenten uit eenzelfde secundaire studierichting voor deze opleiding hoger onderwijs hebben gekozen.
Hierdoor beschikken we niet over resultaten die statistisch significant (betekenisvol) zijn en kunnen er geen betrouwbare percentages aan gekoppeld worden.


Gegevens bijgewerkt tot 25-09-2023

Oost-Europese talen en culturen - Academische bachelor

Foto OK Foto OK Foto OK
Klik op de foto om te vergroten

Algemene info

De opleiding richt zich zowel op Rusland als op Zuidoost-Europa, meer bepaald de Slavische culturen op de Balkan. De nadruk ligt niet alleen op taalverwerving, maar ook op de studie van de cultuur in al haar aspecten en de maatschappij. Er is bijzondere aandacht voor de historische ontwikkeling van de Oost-Europese talen, culturen en landen.


Centraal in de opleiding staat de intensieve, theoretische en praktische studie van de belangrijkste Oost-Europese taal, het Russisch. In het tweede semester van het eerste jaar vat je de studie van een moderne Zuid-Slavische taal aan, met name Bosnisch/Kroatisch/Servisch, Bulgaars of Sloveens. In het eerste jaar is er ook bijzondere aandacht voor je algemeen humane en theoretische vorming. Vanaf het tweede jaar verdiep je je behalve in het cultuurgebied van Rusland en Zuidoost-Europa ook in het Oudslavisch, de gemeenschappelijke schrijftaal van de Slavisch-orthodoxe wereld. Daarnaast kies je een minor (eventueel een bijkomende Zuidoost-Europese taal) en scherp je je onderzoeksvaardigheden aan. In het derde jaar is er een buitenlandsemester waarbij je ondergedompeld wordt in de taal en cultuur van je studiegebied.


Voor wie?


Je hebt geen speciale voorkennis nodig. Een bijzondere interesse voor talen is wel noodzakelijk, aangezien je talen (be)studeert die qua structuur en woordenschat sterk verschillen van de West-Europese talen. Verder heb je een grote interesse voor literatuur, cultuur en geschiedenis en kun je je enthousiast inleven in de wereld van andere culturen.


De opleiding behoort tot verschillende studiegebieden:



  • Taal- en letterkunde

  • Geschiedenis


Studiepunten

180 (bachelor) + 60 (master)

Instellingen die de opleiding organiseren met keuzetraject(en):

Onderwijskiezer ziet een keuzetraject als een essentieel deel van de opleiding, dat mede de eigenheid van die opleiding bepaalt. De onderwijsinstellingen gebruiken verschillende benamingen en /of criteria om een keuzetraject aan te duiden. Daarom kiezen we er voor om een vak of een pakket van vakken als keuzetraject te benoemen als dit minstens 6 studiepunten omvat.

Universiteit Gent - Campus Gent

Archeologie

Cultuur en maatschappij

De klassieke traditie

Economie en bedrijfskunde

Geschiedenis

Kunstwetenschappen

Letterkunde

Onderwijs

Politieke wetenschappen

Recht

Religiestudies

Sociale en communicatiewetenschappen

Tweede Zuidoost-Europese taal




Taal

TOELATINGSVOORWAARDEN

Je wordt rechtstreeks toegelaten tot een academische bacheloropleiding als je in het bezit bent van één van onderstaande diploma's, behaald aan een onderwijsinstelling van de Vlaamse Gemeenschap:

  • een diploma van secundair onderwijs;
  • een diploma van het vroegere hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan;
  • een diploma of certificaat, uitgereikt in het kader van het hoger beroepsonderwijs (HBO5 Verpleegkunde en Graduaatsopleidingen);
  • een diploma van het vroegere hoger onderwijs voor sociale promotie (met uitzondering van het Getuigschrift Pedagogische Bekwaamheid)

    Uitzonderingen :
  • Er is een toelatingsexamen voor de bacheloropleidingen in de studiegebieden Diergeneeskunde, Geneeskunde en Tandheelkunde (info: toelatingsexamenartstandarts.be );
  • Er zijn bekwaamheidsproeven (artistieke toelatingsproeven) om toegelaten te worden tot de opleidingen in de studiegebieden 'Audiovisuele en beeldende kunst' en 'Muziek en podiumkunsten'.
  • Er is een ijkingstoets voor een aantal opleidingen. Bij sommige is die verplicht. Meer info vind je hier

Afwijkende toelatingsvoorwaarden:
De onderwijsinstellingen hebben een reglement moeten opstellen voor kandidaten die niet aan de algemene toelatingsvoorwaarden voldoen.
Dit reglement kan je bij de instelling van je keuze opvragen.
De afwijkende toelatingsvoorwaarden kunnen gebaseerd zijn op:
1. humanitaire redenen;
2. medische, psychische of sociale redenen;
3. het algemeen niveau van de kandidaat, getoetst op de door het instellingsbestuur bepaalde wijze (bv. Een gesprek, een proef, ..).
4. Nationaliteit en taalbeheersing
Weet wel dat dergelijke toelating niet gelijkgesteld is aan het diploma secundair onderwijs !!  

Toelatingsvoorwaarden voor studenten uit Nederland

Met een Nederlands VWO-diploma  of met een HBO-propedeuse word je rechtstreeks toegelaten tot een academische bachelorpleiding aan een Vlaamse universiteit.
Nederlandse studenten met een ander diploma dienen een toelatingsaanvraag in bij de universiteit.

Extra voorwaarden voor en studenten met een diploma secundair onderwijs van de Franstalige of Duitstalige Gemeenschap, een Europees of Internationaal Baccalaureaat behaald in België of in het buitenland?
Je dient een aanvraag in bij de universiteit waar je de opleiding wenst te volgen. Houd hierbij rekening met de applicatie-deadlines, die kunnen verschillen i.f.v. nationaliteit en opleiding.

Situering

Opleiding: Oost-Europese talen en culturen 

Studieniveau: Academische bachelor - HO

Specificatie: Bachelor of Arts

Studiegebied: Taal- en Letterkunde

Studiegebied: Geschiedenis

Belangstellingsdomeinen: Literatuur, Sociale wetenschappen, Talen,

Schoolvakken SO: Communicatieve vaardigheden, Geschiedenis, Kunstgeschiedenis,

Vervolgopleidingen


een masteropleiding

Na een academisch gerichte bacheloropleiding ga je normalerwijze een masteropleiding volgen. Een master omvat minstens 60 studiepunten. Masters zijn altijd academisch gericht, maar kunnen ook een professionele gerichtheid hebben. Onderwijskiezer vermeldt hier de masters van het studiegebied van deze opleiding. Let wel dat je niet automatisch in al deze masters toegelaten wordt! Het kan zijn dat je eerst een voorbereidingsprogramma moet volgen.

Masteropleidingen binnen dit studiegebied


een postgraduaat

Verder studeren kan ook in een postgraduaat. Dit is een opleiding van minstens 20 studiepunten.. Het geeft recht op een getuigschrift. Bedoeling is: verdere professionele vorming, verbreding of verdieping van de reeds verworven competenties.  Je hoeft er geen leerkrediet voor in te zetten. De toelating tot een postgraduaat verschilt per opleiding. Raadpleeg de toelatingsvoorwaarden per opleiding.


een bachelor-na-bacheloropleiding (Ba-na-Ba)

Een Ba-na-ba is een opleiding van 60 studiepunten. Het is in feite een voortgezette, gespecialiseerde (verbredend of verdiepend) opleiding. Je hoeft er geen leerkrediet voor in te zetten. De opleiding leidt tot een diploma. Een Ba-na-ba kan je niet volgen als basisdiploma. Je kan een Ba-na-ba starten als je een bachelor of masterdiploma hebt behaald. Raadpleeg de toelatingsvoorwaarden per Ba-na-Ba


een verkorte bachelor/master

Wanneer je een andere bachelor/master wilt behalen, kan dat soms via een verkort traject. Je behaalt dan het diploma op kortere termijn. De verkorte bachelor/master leidt naar een volwaardig bachelor-/masterdiploma.
Voor informatie over je mogelijkheden kan je terecht bij de onderwijsinstellingen.

Mits het volgen van een voorbereidingsprogramma zijn er waarschijnlijk nog andere opleidingen mogelijk. De mogelijkheden hangen af van je vooropleiding, EVC’s, EVK’s ... Contacteer de instellingen voor hoger onderwijs voor concrete informatie.


een lerarenopleiding

Na een academische bachelor kan je via een verkorte educatieve bacheloropleiding leraar worden. Deze opleiding neemt 60 studiepunten in beslag en wordt georganiseerd door een hogeschool. Meer info.

Als je voldoet aan de toelatingsvoorwaarden kan je ook een Educatieve masteropleiding volgen.


na- of bijscholingen

Hogescholen en universiteiten hebben doorgaans ook een aanbod van diverse na- of bijscholingen. Informatie hierover vind je niet op Onderwijskiezer, maar bij de onderwijsinstelling.

Instellingen

Sint-Pietersnieuwstraat 33  9000 Gent
09 331 01 01    

Beroepsuitwegen

Deze beschrijving veronderstelt dat je het masterniveau hebt behaald.

Oost-Europese  talen en culturen is een universitaire opleiding. Dat betekent dat ze, net als andere universitaire opleidingen, haar studenten niet opleidt tot een specifiek beroep. Er zijn uiteraard beroepen waarbij je kennis van Oost-Europa en de academische vaardigheden die je opgedaan hebt, kunt inzetten. Onder invloed van de veranderingen in Oost-Europa, waarbij een deel van de Oost-Europese landen lid werd van de EU en een ander deel een eigen koers is blijven varen, is de werkgelegenheid voor Oost-Europakundigen of slavisten aanzienlijk toegenomen.
Het bedrijfsleven heeft interesse in mensen die Slavische talen beheersen. Slavisten worden gerekruteerd om handelsmissies te ontvangen en te begeleiden, om goede handelscontacten te smeden, om te werken bij buitenlandse vestigingen van Belgische bedrijven en banken. Vaak vragen bedrijven hen om privélessen te geven aan kaderleden om zo beter zaken te kunnen doen met het voormalige Oostblok.
Door de groeiende contacten van het Westen met Oost-Europa groeit in verschillende sectoren de belangstelling voor de Slavische wereld: de journalistiek, de radio en televisie, de culturele en toeristische sector, maar ook de sociaal-politieke instanties die zich bekommeren om emigranten en vluchtelingen. Ook als leraar zijn er – weliswaar beperkte – mogelijkheden in het volwassenenonderwijs, de hogescholen en de universiteiten. Daarnaast is er het wetenschappelijk onderzoek aan de universiteit, het bibliotheekwezen, musea enz. Verder krijgen studenten ook toegang tot een meer algemene markt na aanvullende studies of wervingsexamens voor overheidsfuncties of internationale organisaties en instellingen. Voor een ruim overzicht van de jobmogelijkheden voor slavisten, zie http://www.slavistiek.ugent.be.

Hier een overzicht van mogelijke aansluitende beroepen uit de beroependatabase van onderwijskiezer. Er kunnen steeds nog andere mogelijkheden zijn. Klik op een beroep voor meer informatie.

Mogelijke beroepen

Onderzoeker humane wetenschappen

Studierendement

Enkel wanneer een voldoende aantal leerlingen (= 30 of meer) uit eenzelfde studierichting voor een bepaalde opleiding binnen het hoger onderwijs kiest, beschikt men over betrouwbare cijfers over het studierendement.

Voor deze opleiding worden geen Studierendement- cijfers weergegeven.
Dit betekent niet dat geen enkele student kiest voor deze opleiding hoger onderwijs en succes heeft in die richting.
Dit betekent wel dat er minder dan 30 studenten uit eenzelfde secundaire studierichting voor deze opleiding hoger onderwijs hebben gekozen.
Hierdoor beschikken we niet over resultaten die statistisch significant (betekenisvol) zijn en kunnen er geen betrouwbare percentages aan gekoppeld worden.


Gegevens bijgewerkt tot 25-09-2023