Geen diploma SO...je bent -18 jaar, wat nu?
Diploma behalen via examencommissie (en huisonderwijs)
Wat?
Zolang je minderjarig bent, ben je leerplichtig. Je moet onderwijs volgen: op school of via huisonderwijs.
Huisonderwijs is onderwijs buiten een erkende, gesubsidieerde of gefinancierde school aan leerplichtige leerlingen. Het kan individueel gegeven worden of aan een kleine/grote groep leerlingen. Er moet voldaan worden aan strikte voorwaarden. Interesse? Lees dan zeker dan informatie van de Vlaamse overheid.
Om je diploma secundair onderwijs (SO) te kunnen behalen, leg je examens af bij de Examencommissie (EC) in een studierichting van de 3e graad SO.
De belangrijkste kenmerken van de Examencommissie:
- Je legt examens af over alle vakken voor de hele graad (5de en 6de jaar samen) op een centrale plek in Brussel.
- Je kan heel zelfstandig zoeken, plannen en organiseren.
- Je bent bereid om regelmatig te studeren.
- Je kan vlot overweg met digitale leeromgevingen.
- Je kiest tussen een beperkt aantal studierichtingen.
Meer informatie zoeken op Onderwijskiezer? Ga naar de pagina van de Examencommissie.
Voorwaarden
- Je moet tijdig, op de juiste manier en elk jaar opnieuw het Agentschap voor Onderwijsdiensten informeren.
- Je moet de overstap naar huisonderwijs doen in het begin van het schooljaar. Uitzonderlijk kan hier van afgeweken worden.
- De deelname aan de examens van de Examencommissie is verplicht op bepaalde momenten.
Veelgestelde vragen
(TOELATINGS)VOORWAARDEN
Ik ben jonger dan 18 en wil het diploma Secundair Onderwijs (SO) behalen via de Examencommissie (EC).
Aan welke voorwaarden moet ik voldoen?
-Als je nog geen 18 bent, ben je nog leerplichtig. Je moet ingeschreven zijn:
- in een school (voltijds of deeltijds SO) als reguliere leerling of
- in een school voor SO als vrije leerling én er het volledige programma volgen + examens afleggen bij de EC (een vrije leerling is in orde met de leerplicht als hij/zij het hele programma volgt) of
- voor huisonderwijs.
-Hiervoor moeten je ouders ten laatste op de 3e dag van het schooljaar een 'verklaring van huisonderwijs' invullen en opsturen naar het ministerie van onderwijs. Dit moet elk jaar opnieuw gebeuren.
-De overstap naar huisonderwijs moet je in het begin van het schooljaar zetten .
-Tenslotte moet je deelnemen aan de examens van de Examencommissie op verplichte momenten.
Zo moet je je verplicht inschrijven bij de EC ten laatste in het schooljaar waarin je 15 jaar wordt voor 1 januari. Tenminste als je je getuigschrift van de 1e graad SO nog niet hebt behaald.
Leerlingen die 2 X niet slagen in de examens van de EC, moeten overstappen naar het regulier onderwijs;
- Slagen voor de examens van een studierichting uit de 3e graad SO.
ALGEMEEN
ALGEMEEN EXAMENCOMMISSIE
Wat is het kandidatenplatform?
Op het kandidatenplatform beheer je je account en regel je alles: je schrijft je in voor een studierichting, plant je examens in de kalender, raadpleegt de vakfiches waarmee je je voorbereidt op het examen, bekijkt je resultaten, plant een inzage als je niet geslaagd was voor een examen, regelt je administratie en communiceert met ons.
Meld je aan op het kandidatenplatform met een digitale sleutel. De eerste keer heb je een kaartlezer nodig om je identiteitskaart in te lezen en de pincode van je identiteitskaart. Zorg dat je je pincode kent.
Als kandidaat ben je in het platform geregistreerd met je eigen rijksregisternummer. Het is dus belangrijk dat je je met je eigen identiteitskaart aanmeldt en je account zelf beheert.
Kan ik het getuigschrift bedrijfsbeheer behalen via de Examencommissie?
Neen.
Dit attest kan je wel behalen via SYNTRA Vlaanderen, de VDAB, het secundair volwassenenonderwijs en de scholen SO die beslissen om deze basiskennis te integreren en het getuigschrift uit te reiken. Meer info vind je hier.
Je hebt sinds 1 september 2018 in Vlaanderen en sinds 15 januari 2024 in Brussel geen attest bedrijfsbeheer meer nodig om te starten als zelfstandige. In Wallonië is dat attest nog nodig om een eigen zaak op te starten.
Waarvoor kan een diploma secundair onderwijs (SO) interessant zijn?
Een diploma SO (OK4) opent vele deuren:
- het geeft je toegang tot het hoger onderwijs;
- het kan helpen bij het vinden van een job;
- het kan invloed hebben op je promotiemogelijkheden;
- het geeft je toegang tot aanwerving in niveau C bij de overheid.
Daarnaast is het een manier om jezelf te ontwikkelen.
Wat is het 'kandidatenplatform'?
Het platform is een online omgeving waar je met anderen kan communiceren of je administratie kan regelen over een bepaald onderwerp. In dit geval gaat het over de Examencommissie.
Om toegang te krijgen tot bepaalde informatie en functionaliteiten moet je je eerst aanmelden op het kandidatenplatform met een digitale sleutel.
Moet je echt een digitale sleutel aanmaken ?
Ja, zonder digitale sleutel kan je je niet registreren en heb je geen toegang tot het kandidatenplatform. Een digitale sleutel is veiliger dan een gebruikersnaam en wachtwoord.
De eerste keer heb je een kaartlezer nodig om je identiteitskaart in te lezen en de pincode van je identiteitskaart. Zorg dat je je pincode kent.
Als je je pincode van je ID-kaart kwijt bent, moet je een nieuwe aanvragen bij de gemeente.
ALGEMEEN HUISONDERWIJS
Gebeurt huisonderwijs altijd individueel en thuis?
Neen.
Leerlingen kunnen ook in kleine groep les volgen en ook privéscholen vallen onder het stelsel van huisonderwijs. Dan spreken we van 'collectief huisonderwijs'.
Er bestaan verschillende soorten privéscholen:
- Privé- scholen die door de Vlaamse Gemeenschap worden gelijkgesteld met erkende scholen vb. Europese scholen.
- Niet erkende privé- scholen.
Is huisonderwijs hetzelfde als onderwijs aan huis?
Neen.
Leerlingen kunnen wegens ziekte of ongeval recht hebben op 'Tijdelijk onderwijs aan huis' (TOAH).
De arts moet hiertoe de toelating geven en de lessen zijn gratis. De voorwaarden die moeten vervuld zijn worden beschreven in omzendbrieven. Ook Permanent onderwijs aan huis (POAH) bestaat.
Bij huisonderwijs (individueel of collectief) geef je zelf les of laat je een privéleraar lesgeven. De leerling is niet ingeschreven en een erkende school.
Meer uitleg vind je in de Moeilijke woordenlijst of in deze overzichtstabel.
Wordt het huisonderwijs gecontroleerd?
Ja. Voor schooljaar 2020-2021 voerde de onderwijsinspectie 301 controles uit. Voor schooljaar 2021-2022 waren dat 739 controles. Je kan ervan uitgaan dat je ongeveer om de 2 jaar een controle krijgt.
Als bij 2 opeenvolgende inspectiebezoeken blijkt dat het huisonderwijs niet voldoet, moet je terug inschrijven in een erkende school.
Volgen veel leerlingen huisonderwijs?
Het aantal leerlingen dat huisonderwijs stijgt jaar na jaar, hoewel het aantal (1424 voor schooljaar 2021-2022) beperkt blijft in vergelijking met de grote groep leerplichtige jongeren.
In het schooljaar 2021-2022 vertegenwoordigt het aantal leerlingen in het secundair huisonderwijs 0,32% van het totale aantal leerplichtige jongeren in Vlaanderen (Rapport Huisonderwijs 2017-2018 t.e.m. 2021-2022).
Gelden overal in België dezelfde regels over huisonderwijs?
Neen.
De regelgeving m.b.t. huisonderwijs geldt voor iedere leerplichtige leerling die in Vlaanderen of Brussel gedomicilieerd is.
De leerling die in Brussel gedomicilieerd is kan zelf kiezen om het huisonderwijs te melden bij de Vlaamse of Franstalige gemeenschap.
Ben je in Wallonië gedomicilieerd? Dan val je onder de regels van de Franstalige gemeenschap.
EXAMENS EXAMENCOMMISSIE
Kan ik bij de EC examens afleggen voor eender welke studierichting SO?
Neen. De EC heeft een beperkt aanbod studierichtingen.
In de 3de graad ASO kan je deze richtingen kiezen:
- Economie-Moderne Talen
- Economie-Wetenschappen
- Economie-Wiskunde
- Humane Wetenschappen
- Latijn-Moderne Talen
- Latijn-Wetenschappen
- Latijn-Wiskunde
- Moderne Talen-Wetenschappen
- Moderne Talen-Wiskunde
- Wetenschappen-Wiskunde
In de 3de graad BSO kan je de richting Kantoor-Kantooradministratie en gegevensbeheer volgen.
In de 3de graad TSO kan je deze richtingen kiezen:
- Handel
- Onthaal en Public Relations
- Secretariaat Talen
- Sociaal Technische Wetenschappen
Vanaf 1 september 2025 wijzigt het aanbod voor de 3de graad.
Ik ben ingeschreven voor de examens van een studierichting. Kan ik nog veranderen van studierichting?
Ja, dat kan. Je moet wel:
- opnieuw inschrijven, een nieuwe studierichting selecteren en betalen via het kanddiatenplatform;
- een nieuwe planning maken. Je bestaande planning vervalt. Je examenbeurten blijven wel behouden. Had je in de vorige studierichting nog 1 examenbeurt voor geschiedenis, dan heb je ook in de nieuwe studierichting 1 beurt. We zetten resultaten die gelden uit je vorige studierichting automatisch over.
Verlopen de examens zoals in het secundair onderwijs?
Neen. Je moet zelf de vakfiches consulteren op de website of op het kandidatenplatform.
Je werkt op eigen tempo je examenprogramma af. Het programma bevat alle vakken die je moet afleggen in de studierichting die jij gekozen hebt. Je hebt vooral digitale examens. Soms met een schriftelijke component. Voor taalvakken heb je bovendien een mondeling examen. Voor een studierichting in bso, kso of tso heb je ook praktijkexamens of assessments.
Je plant je examens op het kandidatenplatform.
Neem je identiteitskaart mee. Verder moet je niets bij je hebben, tenzij het anders vermeld staat in de vakfiche. Lees in de vakfiche altijd de rubriek Wat moet je meebrengen?
Een voorbeeldexamen inkijken, een filmpje over de schrijftablet bekijken of de handleiding van een mondeling examen doornemen kan op de examenpagina van de EC.
Moet ik slagen voor alle vakken van mijn studierichting (3e gr SO) om een diploma Secundair Onderwijs te kunnen behalen?
Neen.
Je krijgt je diploma als je 50% hebt behaald op alle hoofdvakken (A-vakken) van je studierichting.
Voor de andere vakken (B-vakken) kunnen onvoldoendes beperkt gedelibereerd worden.
Iedere studierichting heeft een aantal A- en B-vakken.
- Een A-vak wordt nooit gedelibereerd. Om te kunnen slagen voor een studierichting moet je minimum 50 % behalen voor ieder A-vak.
- Je mag voor maximum 3 B-vakken een onvoldoende halen. Er is ook een maximum vastgelegd van het totaal aantal punten dat je tekort mag hebben: maximum het aantal B-vakken van je studierichting (waarvoor je examens hebt afgelegd, vrijstellingen tellen niet mee). bv. in een studierichting met 6 A-vakken + 5 B-vakken mag je maximum 5 punten tekort hebben (over maximum 3 B-vakken gespreid).
Wordt er gedelibereerd?
Nee, bij de Examencommissie wordt nooit gedelibereerd. Je moet dus voldoende scoren om in aanmerking te komen voor een getuigschrift of diploma.
Je hebt wel recht op een aantal buispunten om een tekort op te halen voor B-vakken.
Je ziet bij je resultaten hoeveel buispunten je hebt. ‘Jouw buispunten’ is het aantal punten dat je nu te weinig hebt. Het systeem berekent dat automatisch. ‘Jouw toegelaten buispunten’ is het aantal buispunten dat je mag inzetten om een score op te halen. Ook dat gebeurt automatisch.
Als je een onvoldoende hebt, zie je een paars pijltje en moet je het examen zeker opnieuw doen. Een geel vakje met een vraagteken betekent dat je misschien buispunten kan inzetten. Maar het kan maar voor maximum 3 B-vakken in totaal.
Wat is een A-vak?
Een (hoofd)vak waarvoor je minimum 50% moet behalen om te kunnen slagen.
Zo'n vak wordt nooit gedelibereerd.
Vanaf 1 juli 2024 wordt er geen onderscheid meer gemaakt tussen een A of een B-vak.
Wat is een B- vak?
Een vak waarvoor je een tekort mag behalen.
Je mag voor maximum 3 B-vakken een onvoldoende hebben.
Er zijn ook regels over hoe groot (hoeveel punten) je totaal tekort mag zijn (zie vraag 'slagen voor alle vakken?').
Vanaf 1 juli 2024 wordt er geen onderscheid meer gemaakt tussen een A of een B-vak.
Hoe vaak kan ik examen afleggen voor hetzelfde vak?
Je mag een examen voor elk vak maximum 3 keer per jaar afleggen. Je kan elk vak altijd binnen 4 maanden afleggen.
Als je al 3 keer probeerde binnen hetzelfde jaar zonder te slagen, krijg je het volgende jaar weer 3 kansen. Onder 'jaar' verstaat men niet: 'schooljaar'.
Dat jaar = 12 maanden vanaf de dag waarop je voor de 1e keer examen aflegt voor dat vak.
Ben je nog niet geslaagd, dan heb je het daaropvolgende jaar opnieuw 3 beurten voor dat vak.
Let op: verschillende vakken kunnen andere data/'jaren' hebben!
Wanneer ken ik mijn punten voor een afgelegd vak?
Per vak worden je resultaten binnen de 30 dagen na je examen via het kadidatenplatform bekend gemaakt.
Als je niet geslaagd bent voor een examen, wil je graag weten waarom. Voor digitale en schriftelijke examens kan je tot 30 dagen na publicatie van je resultaat een inzage plannen in het kandidatenplatform. De inzage vindt plaats in het examencentrum.
Voor mondelinge examens en assessments bekijk je je beoordeling in het kandidatenplatform en kan je opmerkingen formuleren om extra feedback te krijgen. Je kan pas een nieuw examen plannen als je die feedback gekregen hebt en de inzage is afgerond.
Wat als ik examens wil afleggen voor een studierichting die de Examencommissie (EC) niet aanbiedt?
Voor zulke studierichtingen is het mogelijk om de Algemene vakken af te leggen bij de EC.
Het specifieke gedeelte van de opleiding kan je volgen via het secundair volwassenenonderwijs in een CVO.
Let wel: bij de EC dien je je in te schrijven voor een studierichting van een vergelijkbaar niveau.
Je plant enkel de examens voor de algemene vakken en je legt de examens af.
Vervolgens krijg je een puntenrapport van de EC en als je geslaagd bent kan je een vrijstelling krijgen in het CVO.
Heel wat CVO verlangen dat je bij hen minstens 1 module AAV volgt. Vraag dit vooraf na.
Knelpunt: Er stelt zich geen probleem als je je richt op een studierichting binnen het ASO.
Bij studierichtingen binnen BSO/TSO moet je opletten:
De EC maakt het onderscheid tussen BSO en TSO. Het Volwassenenonderwijs maakt dat onderscheid niet!
De CVO-basismodules voor AAV komen overeen met de eindtermen BSO.
Enkel als je ook de verbreding AAV volgt, komt dit overeen met de eindtermen TSO. Niet alle CVO's organiseren deze verbreding.
Ik ga naar een privé-school. Wie neemt mijn examens af en wie schrijft mijn diploma Secundair Onderwijs (SO) uit?
Dat hangt af van het soort privé- onderwijs.
- Een erkende privé-school neemt zelf examens af en mag door de overheid erkende getuigschriften en diploma's afleveren. Zo kan je aan bv. Europese of Internationale scholen diploma's behalen die gelijkwaardig zijn aan het diploma SO.
Concreet gaat het over het 'Europees Baccalaureaat' en het 'Internationaal Baccalaureaat' (IB).
- Iedereen die naar een niet erkende privé-school is geweest, kan het diploma SO enkel behalen via de Examencommissie (EC). De EC verbetert je examens en schrijft ook je diploma uit als je geslaagd bent.
Waar worden de examens van de examencommissie afgenomen?
Je vindt de datum, de locatie en het uur van je examen in het kandidatenplatform. Het examencentrum van de Examencommissie bevindt zich op de 1e verdieping van het Consciencebouw (Koning Albert II Laan 15, 1210 Brussel), vlakbij station Brussel-Noord.
Ik ben fysiek niet in staat mij naar Brussel of één van de vaste examenlocaties te begeven. Wat nu?
Kandidaten die fysiek niet in staat zijn om examen af te leggen op een van de vaste locaties, kunnen een aanvraag doen voor een examen op afstand of proctorexamen. Dat is een examen dat de kandidaat thuis aflegt en op afstand gescreend en gemonitord wordt door een externe organisatie.
Het systeem is enkel mogelijk voor digitale en mondelinge examens. Uiteraard moet er een gegronde reden zijn: een langdurig verblijf in het buitenland of een ernstig medisch probleem.
Kan ik examens voor de Examencommissie afleggen vanuit het buitenland?
Als je de Belgische nationaliteit hebt + langdurig en officieel in het buitenland verblijft kan je een aanvraag indienen om een of meer vakken af te leggen vanuit het buitenland.
Let wel: dit is een gunst van de Examencommissie. Zij kan je aanvraag afwijzen.
Digitale examens legt je af in het dichtstbijzijnde kantoor van FIT, een ambassade of thuis via het Proctorexam platform.
Het proctorexamen kan slechts plaatsvinden als het technisch haalbaar is en de kandidaat op voorhand betaald heeft. De kostprijs van een examen is 25 euro. De kostprijs van een inzage is 10 euro.
Een schriftelijk examen legt de kandidaat af in het dichtstbijzijnde kantoor van FIT of van een ambassade. Het kan zijn dat deze buitenlandse partner kosten aanrekent voor het gebruik van de infrastructuur. De kandidaat moet de kosten betalen.
Mondelinge examens legt de kandidaat af via videogesprek.
Praktijkexamens vinden altijd in België plaats.
Kan ik voorbeelden van examens inkijken?
Jazeker. Zo kom je te weten:
- hoe een examen eruit ziet en
- kan je oefenen op de technische aspecten van een digitaal examen.
Hou er rekening mee dat de voorbeelden niets zeggen over de echte inhoud of moeilijkheidsgraad van je examen. Voorbeelden:
KOSTEN - FINANCIEN
Hoeveel kost het om mijn diploma te behalen via de Examencommissie?
Je betaalt 39 euro per studierichting (van een graad) waarover je examens gaat afleggen. (2023-2024)
Hou bij het berekenen van je kosten rekening met het studiemateriaal dat je wil aankopen.
Voor sommige vakken heb je meer dan 1 handboek nodig.
Uiteraard kan je de kosten drukken door in tweedehands boekenwinkels of via internet boeken aan te kopen of door cursussen van vrienden te gebruiken.
Krijg ik het Groeipakket (het vroegere kindergeld) als ik examens doe bij de Examencommissie (EC)?
Sinds 1 januari 2019 spreekt men in Vlaanderen over 'Groeipakket' i.p.v. over 'Kinderbijslag'. Eigenlijk heeft het krijgen van een Groeipakket niets te maken met de EC.
Je krijgt het altijd tot en met augustus van het jaar waarin je 18 wordt.
Vanaf je 18e tot en met je 25e verjaardag, krijg je enkel een Groeipakket uitbetaald als je:
- min. 17u les per week volgt in het secundair volwassenenonderwijs;
- min. 13u les per week volgt op graduaatsniveau;
- voor min. 27 studiepunten bent ingeschreven in het Hoger Onderwijs;
- voltijds secundair onderwijs volgt met beperkt leerplan of een ondernemersopleiding;
- 1 van de types deeltijds secundair onderwijs volgt of
- buitengewoon secundair onderwijs.
Extra info:
LEERSTOORNIS/ FUNCTIEBEPERKING
Ik heb een leerstoornis/functiebeperking. Krijg ik ondersteuning tijdens de examens?
Ja. Als je aan de hand van een attest kan aantonen dat je een leerstoornis/functiebeperking hebt, probeert de EC zoveel mogelijk rekening te houden met de ondersteunende/compenserende maatregelen die beschreven worden in dat attest.
Het is zeer belangrijk dat je dit aanvraag via het platform (niet via het secretariaat) vooraleer je je examens plant.
Je kan bij je inschrijving op het EC-platform ook de zorgprocedure volgen en het verslag of attest opladen.
De EC brengt je op de hoogte via een melding op het kandidatenplatform.
Pas na goedkeuring van het attest kan je examens plannen met ondersteunende maatregelen. Geef bij elk examen dat je plant aan welke maatregelen je wil.
Welke ondersteuning kan ik krijgen tijdens de examens van de EC?
Als het (medisch) attest van je erkende leerstoornis/functiebeperking wordt aanvaard, kan je je inschrijven voor examens met ondersteuning. Ondersteuning betekent:
- redelijke aanpassingen en/of
- ondersteunende maatregelen die het behalen van je diploma helpen mogelijk maken.
Standaard biedt de EC:
- Je krijgt een rustige examenplaats in een concentratiehoek.
- Je hebt toegang tot woordenboeken, een spellingcheck, een gewone rekenmachine en een wetenschappelijke rekenmachine op je examencomputer.
- Je krijgt voor elk examen genoeg tijd.
- Je mag eigen draadloze oortjes of een hoofdtelefoon meebrengen als je alle omgevingsgeluiden wil uitsluiten, maar je kan ook oordopjes vragen in het examencentrum.
Afhankelijk van je leerstoornis/functiebeperking kan je zelf nog max. 3 bijkomende ondersteunende maatregelen kiezen:
- extra tijd
- voorleessoftware of
- controle op niet ingevulde vragen (voor niet digitale examens)
Welke functiebeperkingen komen in aanmerking voor ondersteunende maatregelen tijdens examens van de Examencommissie?
ADHD, ASS, een psychiatrische functiebeperking, een chronische ziekte, een motorische functiebeperking, een visuele functiebeperking, een auditieve functiebeperking, een taal/spraakstoornis en DCD (development coordination disorder).
Elke vraag naar compenserende maatregelen wordt individueel beoordeeld. Voeg een gemotiveerd attest toe van een bevoegde diagnosesteller. Een IAC-verslag of GC-verslag (of eerdere versies binnen het M-decreet) zijn onvoldoende.
Een vakfiche of leerstof wordt niet gewijzigd, dispenseren is niet toegestaan.
SLAAGKANSEN
VOORBEREIDING op EXAMENS EXAMENCOMMISSIE
Hoe weet ik wat ik moet leren voor mijn examens?
In het aanbod van de EC kies je een graad, een onderwijsvorm en studierichting.
Vervolgens kan je per vak de vakfiche openen. Hier krijg je het overzicht van de leerstof per vak gepresenteerd. In deze vakfiches vind je:
- Een lijst met mogelijke handboeken/websites/aanvullende lectuur die je kan gebruiken ter voorbereiding.
- Een overzicht van de leerinhouden.
- Informatie over het verloop van het examen.
Kan ik cursussen kopen bij de Examencommissie?
Neen, de Examencommissie geeft geen cursussen.
Op het kandidatenplatform kan je per vak een vakfiche lezen. Hierin vind je een lijst met mogelijke handboeken.
Deze boeken kan je zelf aankopen in een (tweedehands)boekhandel, verkrijgen via een schoolsecretariaat of lenen van iemand.
Cursusmateriaal kan je ook vinden in bibliotheken van hogescholen die een lerarenopleiding SO aanbieden.
Kan ik voorbeelden van examens inkijken?
Jazeker. Zo kom je te weten:
- hoe een examen eruit ziet en
- kan je oefenen op de technische aspecten van een digitaal examen.
Hou er rekening mee dat de voorbeelden niets zeggen over de echte inhoud of moeilijkheidsgraad van je examen. Voorbeelden:
VRIJSTELLING(EN)
Hoe vraag ik (een) vrijstelling(en) aan?
Alleen bij inschrijving voor examens 3e graad, kan je vrijstellingen aanvragen. Dit kan voor 1 vak of voor meerdere vakken.
Een vrijstelling aanvragen doe je in het kandidatenplatform. Hou rekening met:
- De officiële documenten die je voorlegt hebben een stempel van de school die ze heeft uitgereikt én een handtekening van de schooldirectie.
- Het deelattest of deelcertificaat is niet ouder dan 7 jaar.
- Het diploma, deelattest of deelcertificaat is uitgereikt door een Belgische onderwijsinstelling. Buitenlandse diploma’s of attesten van privé-instellingen of bedrijven komen niet in aanmerking voor vrijstellingen.
Heb je het volledige zesde jaar aso, kso, tso afgewerkt of het zevende jaar bso en had je een C-attest? Vraag dan vrijstellingen aan voor de vakken waarvoor je geslaagd was. Ook met deelcertificaten uit het volwassenenonderwijs kom je in aanmerking voor vrijstellingen. Je voegt ook volgende documenten toe:
- het studiebewijs oriënteringsattest C: dit is een apart document dat je in je school moet opvragen, met 'SECUNDAIR ONDERWIJS - ORIËNTERINGSATTEST C' in de titel.
- het jaarrapport met jaartotalen
- het individueel syntheseblad (de beslissing van de klassenraad)
- indien van toepassing: de resultaten van de geïntegreerde proef (GIP) en stage