BUSO: Opleidingsvorm 3 (OV3)

Voor een opleiding in het buitengewoon onderwijs OV4 moet je een OV4-verslag hebben dat wordt opgesteld door een CLB. Het bestaat uit een attest en een protocol ter verantwoording.  
Een overstap maken naar BuSO OV4 vanuit een andere opleidingsvorm kan onder bepaalde voorwaarden (zie SO/2011/03/BuSO, 14.) Hiervoor moet het IAC-verslag aangepast worden naar een OV4-verslag. Dit gebeurt na overleg tussen de klassenraad, het CLB en de ouders.

Instapmoment:

Je kan instappen in 5 SO duaal tot en met 15 januari.

Algemene toelatingsvoorwaarden :

Voldaan hebben aan de voltijdse leerplicht nl.:

  • je moet minstens 16 jaar zijn of
  • je bent 15 jaar én de 1e 2 leerjaren van het SO volledig gevolgd hebben. Je hoeft niet geslaagd te zijn. 

De overige algemene toelatingsvoorwaarden zijn dezelfde als voor niet duale opleidingen in 5 TSO :

  • geslaagd zijn in 4 ASO, 4 TSO, 4 KSO (= Je hebt een A of B-attest behaald. Ingeval van een B-attest word je niet toegelaten tot bepaalde studierichtingen)*
  • geslaagd zijn in 6 BSO én het akkoord van de klassenraad hebben
  • het getuigschrift van de 2e graad ASO, TSO of KSO behaald hebben via de examencommissie én het akkoord van de klassenraad om te starten in deze duale opleiding
  • zonder studiebewijs uit 4 SO toch toegelaten worden door de klassenraad die bepaalt dat je een cognitief sterk functionerende leerling bent
  • als je rechtstreeks uit een niet-Vlaamse school** of uit een Onthaalklas voor Anderstalige Nieuwkomers (OKAN) komt,  kan de klassenraad je toelaten. Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je effectieve start in dat leerjaar
  • als je een zij- instromer *** bent, kan de klassenraad akkoord gaan met je instap in deze duale opleiding.

* Uitzondering: Flexibele instap


Je kan ook starten in 5 TSO duaal als je:

  • in de 2e graad geslaagd bent voor de beroepskwalificatie(s)/deelkwalificatie(s) van de onderliggende duale opleiding zonder geslaagd te zijn voor de algemene vorming.
    De duale 3e graadsopleiding moet wel aansluiten bij deze van de 2e graad. Eens je de ontbrekende algemene vorming van de 2e graad hebt verworven, behaal je het getuigschrift van de 2e graad. Vervolgens probeer je de onderwijskwalificatie van de 3e graad te behalen.

Let op: voor bepaalde opleidingen gelden er bijkomende toelatingsvoorwaarden. Deze staan beschreven in het standaardtraject van de opleiding. Zie tabblad ‘Lessen’.

Kan je starten in het 6e jaar duaal?

In 6 SO duaal: instappen kan tot en met de 1e lesdag van november. Later starten kan als de klassenraad dat toestaat.

Vanaf 1 sept. 2024 kan je pas instappen in 6 SO duaal in geval van een ernstige redenen en met akkoord van de klassenraad. Er is dan geen datum van toepassing meer.

Voor de start in 6 doorstroom (domeingebonden) en dubbele finaliteit duaalnaast specifieke en bijkomende toelatingsvoorwaarden, dezelfde algemene  toelatingsvoorwaarden voor niet-duale opleidingen in 6 TSO:

  • geslaagd zijn in 5 TSO in dezelfde studierichting
  • geslaagd zijn in 5 TSO in een andere studierichting van hetzelfde studiegebied én het akkoord hebben van de klassenraad
  • geslaagd zijn in 5 TSO in een studierichting uit een ander studiegebied. In dit geval is het akkoord nodig van de toelatingsklassenraad (na advies van de delibererende klassenraad van de studierichting die je hebt gevolgd in 5 SO, gebaseerd op ernstige medische, psychische, sociale of onderwijskundige redenen).
  • toegelaten worden door de klassenraad, zelfs al had je tekorten voor bepaalde vakken in 5 SO. Dit kan enkel als de school gebruik maakt van het systeem ‘overstap naar het hoger leerjaar met tekorten in het onderliggend leerjaar’ + na overleg met de delibererende klassenraad van de studierichting waaruit je komt;
  • in het bezit zijn van een ‘attest van regelmatige lesbijwoning’ van 5 SO als je school het systeem gebruikt van ‘uitstel van deliberatie tot het einde van de graad’ (zie SO 64, 10.1.2)
  • zonder studiebewijs van 5 SO maar mits akkoord van de klassenraad. Op voorwaarde dat deze bepaalt dat jij een cognitief sterk functionerende leerling bent
  • als je overkomt uit een niet-Vlaamse school**  of uit een OnthaalKlas voor Anderstalige Nieuwkomers (OKAN),  kan de klassenraad van de school je toelaten. Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je effectieve start in dat leerjaar
  • als je overstapt vanuit DBSO of Leertijd schat de klassenraad zelf in in welk leerjaar je het beste start. Zo kan je rechtstreeks worden toegelaten tot 6 SO duaal. In de 3graad is dit enkel mogelijk als je al voldoet aan de voorwaarden om te starten in de 3e graad.

Je kan secundair onderwijs volgen tot het einde van het schooljaar waarin je 25 wordt. Enkel voor Se-n-Se en specialisatiejaren is er geen maximumleeftijd


Veranderen tijdens schooljaar

Veranderen van school

Dit mag altijd.

Veranderen van studie in 5 SO

Je mag tot en met 15 januari binnen hetzelfde leerjaar overgaan naar een andere (niet-)duale studierichting.

Daarna mag het enkel als de klassenraad dit toelaat omwille van ernstige redenen.

Veranderen van studie in 6 SO

In 6 SO is veranderen van onderwijsvorm en/of studierichting binnen hetzelfde leerjaar niet toegelaten.  
Het kan enkel uitzonderlijk omwille van een ernstige reden:

  • na kennisname van het advies van de klassenraad van de studierichting die je tot dan toe volgt.
  • als de klassenraad hier toestemming voor geeft.

Commerciële organisatie duaal   




Beschrijving van de opleiding

Leer je graag vanuit de praktijk én wil je je diploma secundair onderwijs behalen? Dan is deze duale opleiding misschien geknipt voor jou.

Een belangrijk deel van je duale opleiding bestaat uit werkervaring. In deze opleiding werk je per week gemiddeld minstens 14u en maximum 19 u op je werkplek, de rest in de klas.

In de opleiding commerciële organisatie duaal leert men het commercieel en administratief behandelen van de bestellingen van klanten, het oog hebben voor kwaliteit (service, kost, termijn, …), het geven van eerstelijns technische ondersteuning en informatie aan klanten over de producten en/of diensten van de onderneming en het verwerven en behouden van een klantenbestand om zo de verkoop te stimuleren.

Deze duale opleiding is gebaseerd op de:

  • Beroepskwalificatie commercieel assistent, niveau 4 van de Vlaamse kwalificatiestructuur.
Voor elke duale opleiding bestaat er 1 standaardtraject. Hierin staat gedetailleerd wat jij moet leren.
Open het tabblad ‘Lessen’, om het te raadplegen.
De opleiding kan lineair of modulair georganiseerd worden.  In het 1e geval werkt men volgens een schooljaarsysteem, in het 2e geval bestaat je opleiding uit clusters.
Deze duale graadsopleiding loopt over 2 jaren.
Alle leerlingen uit het 1e leerjaar stromen automatisch door van 5 TSO duaal naar 6 TSO duaal
 


Welke lessen krijg je?

Je opleiding is gebaseerd op het standaardtraject/curriculumdossier van deze 2-jarige duale opleiding.
Onderaan deze tekst vind je de link naar dit standaardtraject/curriculumdossier. Hierin staat gedetailleerd beschreven wat jij minimaal moet leren op vlak van:

  • algemene vorming

  • beroepsgerichte vorming

Algemene vorming wordt vnl. op school gegeven.
Deze bestaat uit: Aardrijkskunde, Geschiedenis, Lichamelijke opvoeding, Frans en Engels, Natuurwetenschappen, Nederlands, Wiskunde, vakoverschrijdende eindtermen SO + lessen Levensbeschouwing.
Deze lessen worden apart gegeven of (deels) geïntegreerd in de beroepsgerichte vorming.
Op school kunnen ook praktijklessen worden gegeven.

Beroepsgerichte vorming krijg je vooral op je reële werkplek. Je leert er wat je moet kunnen als beginnende werknemer in een bepaald beroep.
Op de werkvloer verwerf je nieuwe vaardigheden en vervolmaak je jezelf.

Er bestaan geen algemeen geldende lessenroosters. 
Scholen beslissen zelf hoe ze het standaardtraject vertalen naar lessen. Deze kunnen bijgevolg verschillen van school tot school en zelfs van leerling tot leerling. Om hier zicht op te krijgen contacteer je best zélf de school van je keuze.

Het is dus de school die jouw opleiding vorm geeft, opvolgt en aanvult tot een succesvol traject. Dit alles in nauwe samenwerking met de mentor van je werkplek.
Heb je nood aan aanpassingen op school en/of op de werkplek? Bespreek dit met je trajectbegeleider.

Werkplekleren is een zeer belangrijk onderdeel van duale opleidingen.
Het is dan ook de bedoeling dat je binnen de vastgelegde termijn (= binnen de 20 opleidingsdagen vanaf de start van de 1e lesbijwoning) een overeenkomst met een bedrijf hebt afgesloten.
De periode waarin je nog geen stagewerkplek hebt gevonden, wordt door de school voltijds ingevuld. Slechts in enkele situaties kan de periode van 20 opleidingsdagen, verlengd worden.

Je trajectbegeleider kan je helpen bij het zoeken naar een stagewerkplek. Als je binnen de vastgelegde termijn geen overeenkomst hebt afgesloten, moet je met je duale opleiding stoppen.

De opleiding kan lineair of modulair georganiseerd worden.  In het 1e geval werkt men volgens een schooljaarsysteem, in het 2e geval bestaat je opleiding uit clusters/modules. 

Voor elke duale opleiding bestaat er een standaardtraject/curriculumdossier. Hierin staat gedetailleerd wat jij moet leren.
Meer informatie over de inhoud, competenties, beroepskwalificaties en doelstellingen vind je hier.

Meer info over duaal leren op duaalleren.vlaanderen.be.

Standaardtraject

Meer info op de website duaalleren.vlaanderen.be.
Meer info over het standaardtraject.

Scholen


Geen scholen gevonden.

Toelatingsvoorwaarden

Voor een opleiding in het buitengewoon onderwijs OV4 moet je een OV4-verslag hebben dat wordt opgesteld door een CLB. Het bestaat uit een attest en een protocol ter verantwoording.  
Een overstap maken naar BuSO OV4 vanuit een andere opleidingsvorm kan onder bepaalde voorwaarden (zie SO/2011/03/BuSO, 14.) Hiervoor moet het IAC-verslag aangepast worden naar een OV4-verslag. Dit gebeurt na overleg tussen de klassenraad, het CLB en de ouders.

Instapmoment:

Je kan instappen in 5 SO duaal tot en met 15 januari.

Algemene toelatingsvoorwaarden :

Voldaan hebben aan de voltijdse leerplicht nl.:

  • je moet minstens 16 jaar zijn of
  • je bent 15 jaar én de 1e 2 leerjaren van het SO volledig gevolgd hebben. Je hoeft niet geslaagd te zijn. 

De overige algemene toelatingsvoorwaarden zijn dezelfde als voor niet duale opleidingen in 5 TSO :

  • geslaagd zijn in 4 ASO, 4 TSO, 4 KSO (= Je hebt een A of B-attest behaald. Ingeval van een B-attest word je niet toegelaten tot bepaalde studierichtingen)*
  • geslaagd zijn in 6 BSO én het akkoord van de klassenraad hebben
  • het getuigschrift van de 2e graad ASO, TSO of KSO behaald hebben via de examencommissie én het akkoord van de klassenraad om te starten in deze duale opleiding
  • zonder studiebewijs uit 4 SO toch toegelaten worden door de klassenraad die bepaalt dat je een cognitief sterk functionerende leerling bent
  • als je rechtstreeks uit een niet-Vlaamse school** of uit een Onthaalklas voor Anderstalige Nieuwkomers (OKAN) komt,  kan de klassenraad je toelaten. Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je effectieve start in dat leerjaar
  • als je een zij- instromer *** bent, kan de klassenraad akkoord gaan met je instap in deze duale opleiding.

* Uitzondering: Flexibele instap


Je kan ook starten in 5 TSO duaal als je:

  • in de 2e graad geslaagd bent voor de beroepskwalificatie(s)/deelkwalificatie(s) van de onderliggende duale opleiding zonder geslaagd te zijn voor de algemene vorming.
    De duale 3e graadsopleiding moet wel aansluiten bij deze van de 2e graad. Eens je de ontbrekende algemene vorming van de 2e graad hebt verworven, behaal je het getuigschrift van de 2e graad. Vervolgens probeer je de onderwijskwalificatie van de 3e graad te behalen.

Let op: voor bepaalde opleidingen gelden er bijkomende toelatingsvoorwaarden. Deze staan beschreven in het standaardtraject van de opleiding. Zie tabblad ‘Lessen’.

Kan je starten in het 6e jaar duaal?

In 6 SO duaal: instappen kan tot en met de 1e lesdag van november. Later starten kan als de klassenraad dat toestaat.

Vanaf 1 sept. 2024 kan je pas instappen in 6 SO duaal in geval van een ernstige redenen en met akkoord van de klassenraad. Er is dan geen datum van toepassing meer.

Voor de start in 6 doorstroom (domeingebonden) en dubbele finaliteit duaalnaast specifieke en bijkomende toelatingsvoorwaarden, dezelfde algemene  toelatingsvoorwaarden voor niet-duale opleidingen in 6 TSO:

  • geslaagd zijn in 5 TSO in dezelfde studierichting
  • geslaagd zijn in 5 TSO in een andere studierichting van hetzelfde studiegebied én het akkoord hebben van de klassenraad
  • geslaagd zijn in 5 TSO in een studierichting uit een ander studiegebied. In dit geval is het akkoord nodig van de toelatingsklassenraad (na advies van de delibererende klassenraad van de studierichting die je hebt gevolgd in 5 SO, gebaseerd op ernstige medische, psychische, sociale of onderwijskundige redenen).
  • toegelaten worden door de klassenraad, zelfs al had je tekorten voor bepaalde vakken in 5 SO. Dit kan enkel als de school gebruik maakt van het systeem ‘overstap naar het hoger leerjaar met tekorten in het onderliggend leerjaar’ + na overleg met de delibererende klassenraad van de studierichting waaruit je komt;
  • in het bezit zijn van een ‘attest van regelmatige lesbijwoning’ van 5 SO als je school het systeem gebruikt van ‘uitstel van deliberatie tot het einde van de graad’ (zie SO 64, 10.1.2)
  • zonder studiebewijs van 5 SO maar mits akkoord van de klassenraad. Op voorwaarde dat deze bepaalt dat jij een cognitief sterk functionerende leerling bent
  • als je overkomt uit een niet-Vlaamse school**  of uit een OnthaalKlas voor Anderstalige Nieuwkomers (OKAN),  kan de klassenraad van de school je toelaten. Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je effectieve start in dat leerjaar
  • als je overstapt vanuit DBSO of Leertijd schat de klassenraad zelf in in welk leerjaar je het beste start. Zo kan je rechtstreeks worden toegelaten tot 6 SO duaal. In de 3graad is dit enkel mogelijk als je al voldoet aan de voorwaarden om te starten in de 3e graad.

Je kan secundair onderwijs volgen tot het einde van het schooljaar waarin je 25 wordt. Enkel voor Se-n-Se en specialisatiejaren is er geen maximumleeftijd


Kan ik veranderen tijdens het schooljaar?

Veranderen van school

Dit mag altijd.

Veranderen van studie in 5 SO

Je mag tot en met 15 januari binnen hetzelfde leerjaar overgaan naar een andere (niet-)duale studierichting.

Daarna mag het enkel als de klassenraad dit toelaat omwille van ernstige redenen.

Veranderen van studie in 6 SO

In 6 SO is veranderen van onderwijsvorm en/of studierichting binnen hetzelfde leerjaar niet toegelaten.  
Het kan enkel uitzonderlijk omwille van een ernstige reden:

  • na kennisname van het advies van de klassenraad van de studierichting die je tot dan toe volgt.
  • als de klassenraad hier toestemming voor geeft.

Kan ik mijn leerjaar overzitten?

Ja, dat kan.
De klassenraad bepaalt of je slaagt of niet slaagt. Jij beslist of je overzit of stopt met onderwijs.

Voetnoten

*Frans- of Duitstalige Belgische school of buitenlandse school
** Zij- instromer: jongeren die het onderwijs al hebben verlaten, met of zonder kwalificatie. Maar die zich na een onderbreking, opnieuw willen inschrijven voor een duale opleiding.

Attesten

-Na het 1e leerjaar van je duale 3e graadsopleiding TSO (5 TSO):

  • een attest van regelmatige lesbijwoning

 -Op het einde van je 3e graads-traject (6 TSO) kan je  volgende studiebewijzen behalen:

  • het diploma SO als je geslaagd bent voor je volledige duale opleiding (= algemene + beroepsgerichte vorming).

  • een bewijs van beroepskwalificatie als je slaagt voor de beroepsgerichte vorming, maar niet voor de algemene vorming.
    Als je opleiding op meer dan 1 beroepskwalificatie is gebaseerd, kan je verschillende bewijzen van beroepskwalificatie behalen.

  • een bewijs van deelkwalificatie als je geslaagd bent voor een kleiner afgerond geheel uit een beroepskwalificatie.
    Ook deze deelkwalificaties hebben hun belang op de arbeidsmarkt.
    Niet elke beroepskwalificatie is opgedeeld in deelkwalificaties.

  • een bewijs van competenties als je enkel afzonderlijke competenties hebt behaald maar ook als je, bovenop een beroepskwalificatie, nog andere bijkomende competenties bereikte.  

De klassenraad beslist welke studiebewijs je krijgt en wanneer. Meestal is dat op het einde van het schooljaar (30 juni) maar theoretisch gezien kan het ook tijdens het schooljaar.

Let wel: je ontvangt niet alle bovenvermelde studiebewijzen tegelijk.
Een onderwijskwalificatie omvat al beroepskwalificatie(s) en of deelkwalificatie(s).
Beroepskwalificatie omvatten al evt. onderliggende deelkwalificaties.

Als je bovenop een beroepskwalificatie/deelkwalificatie bijkomende competenties behaalt, kan je wel een extra bewijs van competentie(s) behalen.

Als je werd toegelaten tot 5 SO ondanks tekorten in het onderliggend leerjaar én je hebt deze weggewerkt, behaal je ook het getuigschrift van de 2e graad SO
In theorie op het einde van het 5e jaar maar het kan zijn dat je het pas op het einde van je graadsopleiding in handen krijgt.

Als je overstapt na 5 TSO naar een niet- duale studierichting, krijg je van de deliberatieklassenraad een oriënteringsattest. Gebaseerd op je prestaties in dat 5e leerjaar. Dit heb je nodig om toegelaten te worden in een niet- duale studierichting.

Wat na deze opleiding?

Na deze tweejarige duale opleiding kan je

• gaan werken of
verder studeren.

Werken

Na deze opleiding kan je gaan werken.
Open het tabblad 'Beroepen' om een beeld te krijgen van enkele concrete mogelijkheden. Natuurlijk kan je nog andere richtingen uitgaan. Dit zijn slechts enkele voorbeelden.

Verder studeren

Afhankelijk van je capaciteiten, interesse en inzet is verdere doorstroming naar het hoger onderwijs zeker mogelijk.
Je kan kiezen voor inhoudelijk verwante vervolgopleidingen. Let wel: dit betekent niet altijd 'vlot haalbaar'.
Uiteraard kan je in je vervolgstudies ook een andere richting uitgaan.
Je kan verder studeren op verschillende niveaus:

  • Se-n-Se- opleiding

Je wordt toegelaten tot alle Se-n-Se- opleidingen van hetzelfde studiegebied.
Als je kiest voor een Se-n-Se- opleiding uit een ander studiegebied moet de klassenraad van de school dit toestaan.
Sommige Se-n-Se’ s worden in geen enkele school ingericht. Dit kan jaarlijks wijzigen.

  • Voorbereidend jaar

In het ASO en KSO worden voorbereidende jaren op het hoger onderwijs, ingericht.
In het ASO heeft men de bedoeling om tekorten in de vooropleiding wiskunde en wetenschappen bij te werken.
In het KSO bereiden deze jaren voor op artistieke toelatingsproeven van het hoger onderwijs.
Sommige voorbereidende jaren worden in geen enkele school ingericht. Dit kan jaarlijks wijzigen.

  • Graduaten/ basisverpleegkunde

Deze opleidingen maken deel uit van het hoger onderwijs en situeren zich qua niveau tussen het SO en de professionele bachelor. Ze bereiden je voor op het uitoefenen van een bepaald beroep. Met het diploma SO op zak, kan je starten in elke graduaatsopleiding of basisverpleegkunde.
Deze overstap is beslist haalbaar na het TSO. Zeker als je rekening houdt met je interesse en graag de handen uit de mouwen steekt.

  • Professionele bachelors (PBa)

Je mag starten in een professionele bacheloropleiding.
Na het TSO is de overstap naar een inhoudelijk verwante opleiding meestal haalbaar.
Houd bij je keuze rekening met je vooropleiding. De studierendementscijfers (SR) informeren je over het gemiddeld studiesucces in een bepaalde PBa vanuit een studierichting SO. Deze SR worden vermeld bij elke opleiding hoger onderwijs onder het tabblad ‘studierendement’.

  • Academische bachelor (ABa)

Met je diploma SO op zak mag je starten in de meeste academische bacheloropleidingen.
Voor enkele opleidingen gelden extra toelatingsvoorwaarden… Indien van toepassing, wordt deze informatie vermeld bij de opleidingen hoger onderwijs.
ABa’s zijn sterk theoretisch en worden meestal door een universiteit* georganiseerd. Instappen na TSO is niet altijd vanzelfsprekend. Uiteraard spelen naast vooropleiding; motivatie, studiehouding, talent, interesse… ook een belangrijke rol.
De studierendementscijfers (SR) informeren je over het gemiddeld studiesucces in een bepaalde ABa vanuit een studierichting SO. Deze SR worden vermeld bij elke opleiding hoger onderwijs onder het tabblad ‘studierendement’.
Je doet er goed aan je keuze en je kansen op studiesucces vooraf grondig te bespreken met je ouders, leerkrachten, het CLB…


*De opleiding Nautische wetenschappen wordt georganiseerd door de Hogere Zeevaartschool en kunstopleidingen in de studiegebieden Muziek en Podiumkunsten en Audiovisuele en Beeldende Kunst worden door een School of Arts georganiseerd.

  • 7 BSO – specialisatiejaren

Je wordt toegelaten tot alle specialisatiejaren BSO van hetzelfde studiegebied.
Als je een specialisatiejaar uit een ander studiegebied wil volgen, heb je toestemming nodig van de klassenraad van de school.
Er is een 7e BSO dat zich specifiek richt op de doorstroming naar het hoger onderwijs. Info vind je hier.

Uiteraard zijn er nog andere keuzes mogelijk. Vergeet niet de opleidingsmogelijkheden in het Volwassenenonderwijs, bij SYNTRA, de VDAB, bij Defensie, Politie… te exploreren.

Beroepen

Hier een overzicht van beroepen die mogelijk zijn na deze opleiding. Enkel beroepen uit de beroependatabase van Onderwijskiezer zijn vermeld. Er kunnen dus steeds nog andere mogelijkheden zijn. Klik op een beroep voor meer informatie.

Commercieel medewerker ( knelpuntberoep)

Interessante links

Buitengewoon onderwijs: Brailleliga

Buitengewoon onderwijs: FOD Sociale zekerheid voor personen met een handicap

Buitengewoon onderwijs: Gespecialiseerde trajectbepaling en -begeleiding

Buitengewoon onderwijs: Opzoeken dichtstbijzijnde school

Buitengewoon onderwijs: Vlaams agentschap voor personen met een handicap

VKS - Beroepskwalificatie niveau 4: Commercieel assistent