Onderwijskiezer

1e Leerjaar A - Eerste graad

Studierichting "1e Leerjaar A"

De meeste leerlingen uit het 6de leerjaar lager onderwijs gaan naar het 1ste leerjaar A.
Je krijgt er les van verschillende leerkrachten. Er wordt verder gebouwd op de leerstof uit het basisonderwijs. In dit 1ste leerjaar A ligt de nadruk zoveel mogelijk op een gelijke start en aanpak voor iedereen.
Het tempo in de klas ligt hoger dan in de basisschool en er wordt van jou een grotere zelfstandigheid verwacht.
Welke school je ook kiest, minstens 27 lesuren zijn overal en voor iedereen hetzelfde; een beperkt aantal uren mag je zelf kiezen.
De lessentabel omvat 32 lestijden per week en omvat 2 delen:

De Basisvorming (27/28u)
Het Keuzegedeelte (4/5u)

De vakken van de basisvorming zijn voor iedereen hetzelfde.
De vakken uit het keuzegedeelte kan je niet zomaar vrij kiezen.
Elke school biedt één of meerdere mogelijkheden aan waartussen jij vrij kan kiezen.
Hoewel in theorie sprake is van één 1ste leerjaar A, kunnen scholen eigen accenten leggen.
Zo zijn er scholen die meer uren besteden aan sport, economie, wetenschappen…
Andere scholen geven les volgens een bepaalde pedagogische methode of vanuit een bepaalde religieuze achtergrond.
Nog andere scholen voorzien meer leerstof om het jaar zwaarder te maken op theoretisch vlak, meestal als voorbereiding op het ASO.
Vaak geven scholen hun aanbod in het 1ste leerjaar van de 1ste graad namen als de Moderne, de Latijnse, de Handel, de Technische, Sport, Kunst, …
Dit vertelt iets over de vakken die gebundeld worden aangeboden.

Officieel heeft een eerste leerjaar A geen onderverdelingen.
Om de informatie overzichtelijk voor te stellen, maakt Onderwijskiezer een onderverdeling in onderstaande keuzemodellen.
Let wel dat scholen de vrijheid hebben om andere benamingen dan deze te gebruiken en dat deze benamingen niet noodzakelijk voorkomen in de standaardlessentabellen van de verschillende onderwijsnetten:

- Algemene vakken:
dit wil zeggen dat de school kiest voor versterking van 'algemene' vakken als Nederlands, Frans, wetenschappelijk werk, wiskunde, ...
Veel scholen noemen dit de Moderne. Scholen hebben de vrijheid om het aantal uren voor een vak te bepalen. Je wordt zo voorbereid op de basisoptie moderne wetenschappen in het 2de leerjaar.

- De Latijnse of Klassieke studiën:
dit wil zeggen dat de school 2 tot 5 uren van het keuzegedeelte besteedt aan Latijn en eventueel een kennismaking met Grieks.
Je wordt zo voorbereid op latere keuzes met Latijn en/of Grieks, maar uiteraard blijven andere keuzes mogelijk.

- Technische vakken:
dit wil zeggen dat de school in het keuzegedeelte kiest voor vorming in techniek, eventueel met praktijkoefeningen.
Je wordt zo voorbereid op meer technisch gerichte basisopties van het 2de leerjaar.
Het aanbod zal verschillen per school. In sommige scholen worden 4 of 5 lestijden aan dergelijke technische vakken besteed, maar het kunnen ook 2 of 3 lestijden zijn in combinatie met uren algemene vakken.
Hierbij enkele voorbeelden:

agrarische technieken: land- en tuinbouw, veeteelt, fruit- en groenteteelt …;
mode : kleding en mode;
handel: aankoop en verkoop, geldhandel, betaalsystemen, bankwezen …;
bakkerij-hotel-slagerij: voedselbehandeling, koken, bakken, serveren …;
nijverheidstechnieken : bouw, elektriciteit, grafische technieken, hout, metaal(bewerking), textiel …;
gezinstechnieken: verzorging, hygiëne, voedselbereiding, wooncultuur …;
nautische technieken : scheepvaart, zeemanschap, zeevaarttechnieken …
....

- Sport:
in een aantal scholen kan je extra uren sport volgen in het 1ste jaar.
Als je wil toegelaten worden tot een topsportschool, moet je wel een topsportstatuut bezitten.
Hiervoor moet je voorgedragen worden door een sportclub en bovendien moet je een positief advies van de sportfederatie krijgen.

- Kunstgerichte vakken:
scholen met kunstonderwijs kunnen kunstgerichte vakken aanbieden (bv. artistieke vorming, dans, .. ).

STEM?
Dit is de afkorting voor Science-Technology-Engineering-Mathematics. Sommige scholen leggen van in het eerste leerjaar A extra accenten op wetenschappen, wiskunde en technologisch gerichte vakken.
Dit noemt men vaak STEM. De exacte invulling verschilt per school.
Het accent op dergelijke vakken kan doorlopen in de hogere jaren.
Officieel is STEM geen aparte studierichting in de tweede of derde graad.

Scholen kunnen ook andere accenten leggen bij de invulling van het keuzegedeelte bv. taalsteun, ..

Wist je?:
Je mag wettelijk in 1A het hele schooljaar door veranderen van keuzegedeelte.
In de praktijk beperken de meeste scholen dit wel tot het begin van het tweede trimester.

1e Leerjaar A

Beschrijving
Lessen
Scholen
Toelating
Attesten
Wat na

Beschrijving van de opleiding

1e leerjaar A

De meeste leerlingen uit het 6de leerjaar lager onderwijs gaan naar het 1e leerjaar A.
Je krijgt er les van verschillende leerkrachten.
Er wordt verder gebouwd op de leerstof uit het basisonderwijs. Je zal dan ook heel wat vakken herkennen van de lagere school.
In dit 1e leerjaar A ligt de nadruk zoveel mogelijk op een brede basisvorming voor iedereen. Het is de bedoeling dat alle leerlingen een basiskennis hebben van Nederlands en wiskunde. Er wordt ook meer aandacht besteed aan het financieel-economische, het digitale en aan burgerschap.

Het tempo in de klas ligt hoger dan in de basisschool en er wordt van jou een grotere zelfstandigheid verwacht.

Welke school je ook kiest, 27 lestijden gaan naar de basisvorming en 5 lestijden naar de verschillende differentiatiemogelijkheden (= ook wel keuzegedeelte genoemd).

Binnen de basisvorming streeft men verschillende doelen na:

Basisgeletterdheid: dit zijn minimumvereisten voor basiscompetenties, zoals wiskundige en digitale geletterdheid en Nederlands, te bereiken door elke individuele leerling op het einde van de eerste graad (A en B).

Minimumdoelen: deze doelen moeten door de meeste leerlingen behaald worden tegen het einde van de 1e graad.

Uitbreidingsdoelen: dit zijn onderwijsdoelen die een groter abstractieniveau hebben, of een hogere moeilijkheidsgraad, en door zoveel mogelijk leerlingen behaald worden.

Het differentiatiegedeelte/keuzegedeelte heeft de bedoeling om te remediëren en te verdiepen.

- Remediëren: als de basisvorming onvoldoende verworven is, kan je een gedeelte van de tijd gebruiken om jezelf te versterken in de leerstof.

- Verdiepen/verbreden:Je doet meer kennis en vaardigheden op in 1 of meer onderdelen van de algemene vorming of je verdiept je meer in klassieke talen (Latijn en/of Grieks).

Remediëring van de algemene vorming kan zowel op vraag van de leerling als opgelegd door de klassenraad en dit zowel tijdens als op het einde van het schooljaar.

De lesuren differentiatie kunnen nooit volledig aan remediëring worden besteed. De inhoud en de benaming van deze lesuren kunnen van school tot school verschillen.

De wijze waarop de school de lessen rond de basisvorming en het keuzegedeelte organiseert kan op verschillende manieren gebeuren. De ene school zal nog werken met een klassiek lessenrooster met vakken en lesuren die er aan besteed worden. Andere scholen brengen vakken samen in 'clusters', en werken met projectplanners, weekplanners, ...

In het 1e en 2e leerjaar verken je verder je capaciteiten en je belangstelling. Zo kan je gemakkelijker een studiekeuze maken in de volgende jaren. Een studierichting kies je pas vanaf het 1e leerjaar van de 2e graad (3e leerjaar).

Voor zeer talentrijke jongeren die in het 1e leerjaar A topsportonderwijs willen volgen, kan je hier alle informatie vinden.

Welke lessen krijg je?

Iedereen in 1A krijgt een ruime basisvorming, en daarnaast moet iedereen ook een keuzegedeelte invullen.

Basisvorming

De meeste tijd gaat naar de basisvorming. Je bouwt verder op de leerstof van het lager onderwijs

Iedereen krijgt zedenleer of godsdienst, of cultuurbeschouwing & religie. In de basisvorming gaat naast er naast de talen (Nederlands, Frans, …) en de wiskunde, ook veel aandacht naar techniek, aardrijkskunde en geschiedenis, wetenschappen, lichamelijke opvoeding, artistieke vorming, …

Een woordje uitleg:

Techniek: je maakt kennis met de wereld van techniek, ook via toepassingen, experimenten,… De inhoud kan verschillen van school tot school:

agro- en biotechnieken: land- en tuinbouw, veeteelt, fruit- en groenteteelt …
creatie en vormgeving: mode en kleding
handel: aankoop en verkoop, geldhandel, betaalsystemen, bankwezen …
hotel-voeding: voedselbehandeling, koken, bakken, serveren …
nautische technieken/scheepvaart/zeemanschap
nijverheidstechnieken: bouw, elektriciteit, grafische technieken, hout, metaal(bewerking), textiel …
gezinstechnieken/sociale en technische vorming: verzorging, hygiëne, voedselbereiding, wooncultuur …

Artistieke vorming: dit kan gaan over: muziek, beeldende kunsten, klassieke / hedendaagse dans.

Op het einde van de 1e graad moeten alle leerlingen van de A-stroom (1e leerjaar A en 2e leerjaar A) dezelfde doelen van de basisvorming behalen. Deze doelen noemt men ook wel eindtermen en ze vertrekken van sleutelvaardigheden die men moet bereiken (vb. vaardigheden in het Nederlands, wiskunde begrijpen en kunnen toepassen, (natuur)wetenschappen, technologie, economische, financiële en digitale vaardigheden (computer), cultureel en geschiedkundig bewustzijn, …).

De leerlingen leren over de vakken heen over gezond leven, bewust omgaan met het milieu, en welk gedrag er van een burger verwacht wordt. Leren leren en het oefenen van sociale vaardigheden komen ook aan bod in de verschillende vakken, lessen of projecten.

Keuzegedeelte

In het keuzegedeelte kies je uit het aanbod van de school meer om zaken te verdiepen in bepaalde domeinen of onderdelen van de basisvorming.

In 1A kan je het keuzegedeelte opvullen met Klassieke talen (Latijn en/of Grieks). Hier leer je Oudgriekse en/of Latijnse teksten begrijpen of vertalen.

Je kan deze differentiatie-uren ook gedeeltelijk gebruiken om tekorten weg te werken voor vakken uit de basisvorming of om nieuwe vakken te leren kennen, …

Opgelet:

Een lessenrooster verschilt van school tot school:

Scholen kunnen kiezen voor een lessenrooster met alle vakken apart.
Scholen kunnen ook vakken samenvoegen, bijvoorbeeld ‘techniek’ en ‘wiskunde’, of ‘beeld’ en ‘muziek’… Dat noemt men soms ook ‘vakkenclusters’.
Sommige scholen kiezen ervoor om lessen aan te bieden in de vorm van ‘projecten’.

Je krijgt minimaal 32 lesuren per week. Sommige scholen breiden het aantal lesuren basisvorming en/of differentiatie uit.

Daarom vermelden we geen lessenroosters meer. Meer informatie vind je op de websites van de scholen.

Scholen

  BuSO Koninklijk Instituut Woluwe, Georges Henrilaan 278, 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe   02 735 40 85       t 6   t 9
  BuSO Sint-Jozef OV4, Sint-Jacobsmarkt 38, 2000 Antwerpen   03 432 02 20       t 4   t 9
  BuSO KOCA Secundair Onderwijs, Van Schoonbekestraat 131, 2018 Antwerpen   03 240 01 33       t 9
  BuSO Tongelsbos, Oevelse dreef 20, 2260 Westerlo   014 53 81 81       t 3   t 9
  GO! BuSO Nautica, Kleiryt 5, 2330 Merksplas   014 63 10 65       t 9
  BuSO VIBO, Steenweg op Mol 154, 2360 Oud-Turnhout   014 45 07 92       t 4   t 9
  GO! Busleyden Atheneum BuSO De Beemden, Bruul 129, 2800 Mechelen   015 41 48 70       t 9
  GO! Busleyden Atheneum BuSO De Beemden, Stuivenbergbaan 135, 2800 Mechelen   015 41 48 70       t 9
  GO! BuSO Groenlaar, Predikherenhoevestraat 31, 2840 Reet   03 888 38 64       t 9
  GO! BuSO Groenlaar, Lindestraat 123A, 2880 Bornem   03 897 98 13       t 9
  GO! SBSO Zonnebos, August Jonckersstraat 7, 2900 Schoten   03 620 21 40       t 7   t 9
  BuSO Kristus-Koning, Bethaniënlei 5, 2960 Sint-Job-in-'t-Goor   03 217 03 50     t 3   t 9
  BuSO Woudlucht, Redingenstraat 90, 3000 Leuven   016 67 01 81       t 9
  BuSO Woudlucht, Tiensevest 62, 3000 Leuven   016 67 01 81       t 9
  BuSO Woudlucht, Prosperdreef 3, 3001 Heverlee   016 38 06 66       t 9
  BuSO Don Bosco Groenveld Plus, Groenveldstraat 44, 3001 Heverlee   016 23 16 35       t 9
  De Pass, Klein Overlaar 3, 3320 Hoegaarden   016 76 75 21       t 9
  GO! Next SBSO - De Dageraad, Elfde-Liniestraat 22, 3500 Hasselt   011 34 34 47       t 4   t 9
  BuSO KIDS, Kempische steenweg 400, 3500 Hasselt   011 22 25 93       t 9
  BuSO VIBO Sint-Barbara, Bogaarsveldstraat 13, 3580 Beringen   011 42 13 88       t 3   t 9
  BuSO Sint-Gerardus, Sint-Gerardusdreef 1, 3590 Diepenbeek   011 35 01 43       t 4
  GO! SIBBO Tongeren, Oude Kerkhofweg 1, 3700 Tongeren   012 26 00 20       t 9
  BuSO De Wissel ASSist, Appelboomgaardstraat 2, 3740 Munsterbilzen   089 38 03 49       t 9
  BuSO Sint-Elisabeth OV2 & OV4, Ballaststraat 29, 3900 Overpelt   011 39 83 00       t 3   t 6   t 9
  BuSO PROVILION, Duinenstraat 1, 3920 Lommel   011 79 93 70       t 3   t 9
  Secundaire Scholen Sint-Ferdinand, Diestersteenweg 11, 3970 Leopoldsburg   0476 55 07 15       t 3   t 9
  Sint-Michiel, Diestersteenweg 11, 3970 Leopoldsburg   011 34 14 03       t 3   t 9
  BuSO Spermalie, Oliebaan 2_B, 8000 Brugge   050 47 19 85       t 6   t 7   t 9
  GO! Element, Oorlogsvrijwilligerslaan 2, 8200 Sint-Andries   050 71 18 87       t 3
  SBSO De Passer, Vijverhoflaan 13, 8200 Sint-Michiels   050 80 00 79       t 9
  BuSO Spermalie, Polderstraat 78, 8310 Sint-Kruis   050 69 26 24       t 9
  GO! BuSO De Branding OV4 Type 9, Maurits Sabbestraat 8, 8400 Oostende   059 29 54 45       t 9
  GO! SBSO Sterrebos, Guido Gezellelaan 10, 8501 Heule   056 37 03 57       t 9
  GO! Athena - campus Heule (OV4), Guido Gezellelaan 10, 8501 Heule   056 37 03 57       t 9
  BuSO VIBSO, Toekomststraat 75, 8790 Waregem   056 60 01 35       t 9
  BuSO VIBSO, Keukeldam 17, 8790 Waregem       t 9
  BuSO Onze Jeugd, Iepersestraat 245, 8800 Roeselare   051 20 58 86       t 3   t 9
  BuSO Dominiek Savio, Koolskampstraat 24, 8830 Gits   051 23 06 50       t 4
  GO! SBSO Sterrebos, Passendaalsestraat 26, 8890 Moorslede   051 77 77 75       t 9
  BuSO De Ast, Boeschepestraat 46, 8970 Poperinge   057 34 65 51       t 3   t 9
  BUSO Het Kwadrant, Offerlaan 3, 9000 Gent   09 269 63 13       t 9
  BuSO IVIO Binnenhof, Molenaarsstraat 30, 9000 Gent       t 9
  GO! BuSO Reynaertschool, Baarleboslaan 86, 9031 Drongen   09 394 30 12       t 9
  GO! BuSO Reynaertschool, Wolfputstraat 42, 9041 Oostakker   09 251 23 02       t 9
  BuSO Sint-Gregorius, Jules Destréelaan 67, 9050 Gentbrugge   09 210 01 50       t 7   t 9
  GO! sbso baken, Bellestraat 89, 9100 Sint-Niklaas   03 776 46 65       t 9
  BuSO VTS 3!, Breedstraat 104, 9100 Sint-Niklaas   03 780 53 61       t 9
  BuSO Sint-Lodewijk, Kwatrechtsteenweg 168, 9230 Wetteren   09 272 53 00       t 4
  Richtpunt campus Buggenhout, Platteput 4, 9255 Buggenhout   052 40 94 40       t 3   t 9
  Passtel (OV4-GO!BUSO De Horizon), Graanmarkt 14, 9300 Aalst   0497 43 15 54       t 9
  Passtel (OV4-GO! BUSO De Horizon), Welvaartstraat 70_1, 9300 Aalst   0499 86 51 49       t 9
  Passtel (OV4 1e graad-GO! BUSO Horizon), Astridlaan 33, 9400 Ninove   0499 86 51 49       t 9
  BuSO Sint-Gregorius, Sint-Gerolflaan 20, 9880 Aalter   09 210 01 50       t 3   t 9

Toelatingsvoorwaarden

Je wordt tot het 1e leerjaar A toegelaten:

1° als je het getuigschrift basisonderwijs hebt;

2° als je rechtstreeks overkomt uit een niet-Vlaamse school (buitenlandse school, Frans- of Duitstalige school in België) of uit een onthaaljaar voor anderstalige nieuwkomers (OKAN), onder de volgende voorwaarde : gunstige beslissing van de toelatingsklassenraad. Dit moet worden beslis binnen de 35 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar. Indien het een overstap betreft vanuit het onthaaljaar voor anderstalige nieuwkomers dan moet de toelatingsklassenraad rekening houden met het advies van de klassenraad van dat onthaaljaar; elke beslissing van de toelatingsklassenraad die afwijkt van dat advies moet afdoende worden gemotiveerd.

Als je een kunstgerichte opleiding wil starten in een school met enkel kunstsecundaire studierichtingen, dan moet de klassenraad hiervoor toestemming geven.

Bijkomende toelatingsvoorwaarden:

Je moet beschikken over een verslag voor toegang tot het buitengewoon onderwijs.
Dit verslag geeft aan welk type en welke opleidingsvorm beantwoordt aan je behoeften.
Het verslag wordt opgesteld door een CLB en bevat een attest + een protocol ter verantwoording.

Veranderen tijdens schooljaar

Veranderen van school mag altijd.

Overstappen naar 1B doorheen het schooljaar mag als de toelatingsklassenraad akkoord gaat.

Overzitten

Behaald attest in 1e leerjaar 1e graad SO
A-attest na 1A	Overzitten is onmogelijk.
A-attest met uitsluiting voor minstens de helft van de basisopties van 2A	Overzitten is mogelijk.
C-attest (in uitzonderlijke situaties)	Overzitten in hetzelfde leerjaar is verplicht, tenzij je 14 jaar bent op 31/12 van het volgende schooljaar. Je kan dan wel nog naar 2B.

De mogelijkheid tot overzitten wordt vastgelegd in de regelgeving (omzendbrief SO 64, 3.13).

Het is de bedoeling om overzitten te beperken.

Leerlingen die les volgen in een school die gebruik maakt van het systeem van 'uitstel van de delibererende klassenraad tot het einde van de eerste graad', stromen automatisch door naar het 2e leerjaar.

Attesten

Je behaalt één van de volgende oriëntatieattesten:

Een A-attest wanneer je GESLAAGD bent. De klassenraad kan je eventueel verplichte remediëring in het 2e leerjaar opleggen EN/OF je uitsluiten van één of meer basisopties of pakketten van basisopties in 2A of 2B.
Een C-attest wanneer je NIET GESLAAGD bent. Dit C-attest wordt alleen toegekend in uitzonderlijke gevallen.

Indien een school werkt volgens het systeem van uitstel van de delibererende klassenraad tot het einde van een graad, krijg je een attest van regelmatige lesbijwoning waarmee je wordt toegelaten tot het 2e leerjaar.

Wat na deze opleiding?

Wat na "1e leerjaar A" ?

Wat je kiest in het 1ste leerjaar kan een aanwijzing zijn voor jouw keuze in het 2de leerjaar.
Je moet wel weten dat je na het 1ste leerjaar opnieuw vrij kunt kiezen tussen de basisopties van het 2de leerjaar.

Na 1A kan je in het tweede jaar kiezen voor:

• het 2e leerjaar A (2A) of
• het 2e leerjaar B (2B)

Je moet natuurlijk rekening houden met het attest dat je behaald hebt in 1A.

Met een A-attest mag je naar 2A of je kan ook kiezen voor 2B.

• Bij het A-attest kan de klassenraad je ook verplichten je bij te werken voor een bepaald vak.
• Men kan je ook verbieden om bepaalde basisopties of pakketten te kiezen in 2A.
• Als je een A-attest hebt met uitsluiting van minstens de helft van de basisopties in 2A kan je het 1e leerjaar A overzitten.

In zeer uitzonderlijke gevallen kan je een C-attest krijgen. Dan moet je overzitten of naar 2B gaan.

In het 2e leerjaar kies je een basisoptie of een pakket uit het aanbod van de school. Een school kan een basisoptie verdelen in meer specifieke pakketten. Een overzicht van de basisopties en pakketten in 2A vind je hieronder.

Je moet wel weten dat je na het 1ste leerjaar opnieuw vrij kunt kiezen tussen de basisopties van het 2e leerjaar A. Weet wel dat, om in het 2e leerjaar A de basisoptie Klassieke talen te kunnen volgen, je best in het 1e leerjaar klassieke talen hebt gevolgd.

De basisopties in het 2e leerjaar dienen als kennismaking zodat je kan ontdekken waarvoor je aanleg en belangstelling hebt. Vanuit je ervaringen in dit 2e leerjaar zal je dan in de 2e graad een studierichting kiezen.

Je kan ook beslissen om over te schakelen naar een basisoptie van het 2e leerjaar B.