BUSO: Opleidingsvorm 3 (OV3)

Instapmoment: 

  • Je kan tot en met de 1e lesdag van november instappen in 5 BSO duaal.   
    Starten na deze dag kan enkel als de  klassenraad akkoord gaat. 
     
    Vanaf 1 sept. 2023 kan je instappen in 5 SO duaal tot en met 15 januari. 
     

Vanaf 1 sept. 2024 kan je pas instappen in 6 SO duaal omwille van ernstige redenen + met akkoord van de klassenraad.  Hier is geen datum van toepassing. 
 

Algemene toelatingsvoorwaarden : 

  • Voldaan hebbenaan de voltijdse leerplicht nl.: 
    -minstens 16 jaar zijn of
    -al 
    15 jaar zijn én de 1e 2 leerjaren van het SO volledig gevolgd hebben. Je hoeft niet geslaagd te zijn. 

De overige algemene toelatingsvoorwaarden zijn hetzelfde als voor niet- duale opleidingen: 

  • geslaagd zijn in 4 SO (alle finaliteiten-  Ingeval van een B-attest word je niet toegelaten tot bepaalde studierichtingen);* 
     

  • het getuigschrift van de 2e graad behaald hebben (via de examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap of via een CDO) én het akkoord van de klassenraad om te mogen starten; 
     

  • zonder studiebewijs uit 4 SO toch toegelaten worden door de klassenraad die bepaalt dat je een cognitief sterk functionerende leerling bent; 

  • als je rechtstreeks overkomt uit een niet-Vlaamse school** of uit een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN),  kan de klassenraad je toelaten. 
    Dit moet beslist worden binnen de 35 kalenderdagen vanaf je start in dat leerjaar; 
     

  • als je uit het BUSO*** komt, dan kan de klassenraad je toelaten.  
    In afwachting van deze beslissing word je onder ontbindende voorwaarde ingeschreven; 
     

  • als je een zij- instromer **** bent, kan de klassenraad akkoord gaan met je instap in deze duale opleiding. 


*Uitzondering: Flexibele instap

 Je kan ook starten in 5 BSO duaal als je: 

  • in de 2e graad geslaagd bent voor de beroepskwalificatie(s)/ deelkwalificatie(s) van de onderliggende duale opleiding zonder geslaagd te zijn voor de algemene vorming.  
    De duale 3e graadsopleiding moet wel aansluiten bij deze van de 2e graad. 
     
    Eens je de ontbrekende algemene vorming van de 2e graad hebt verworven, behaal je het getuigschrift van de 2e?graad. Vervolgens probeer je de onderwijskwalificatie van de 3e?graad te behalen. 

Voor bepaalde opleidingen gelden er bijkomende toelatingsvoorwaarden. Deze staan beschreven in het standaardtraject van de opleiding. Zie tabblad ‘Lessen’.  

Je mag secundair onderwijs volgen tot het einde van het schooljaar waarin je 25 wordt.   

Kan ik starten in 6 duaal- finaliteit arbeidsmarkt- (BSO)? 

Ja.  Als je start in 6 BSO duaal, gelden naast specifieke en bijkomende toelatingsvoorwaarden, de algemene toelatingsvoorwaarden voor 6 BSO nl. ofwel: 

  • geslaagd in 5 BSO in dezelfde studierichting; 
     

  • geslaagd in 5 BSO in een andere studierichting van hetzelfde studiedomein  op voorwaarde dat de klassenraad akkoord gaat; 
     

  • geslaagd in 5 TSO in een studierichting van hetzelfde studiedomein op voorwaarde dat de toelatingsklassenraad akkoord gaat; 
     

  • geslaagd in 5 ASO, TSO, KSO of BSO in een studierichting van een ander studiedomein. 
    Op voorwaarde dat de klassenraad van 6 SO akkoord gaat na kennisname van het advies van de delibererende klassenraad van 5 SO. Deze beslissing moet gebaseerd zijn op ernstige redenen; 
     

  • mits een attest regelmatige lesbijwoning verkregen in 5 SO als de school werkt met het systeem van uitstel van de delibererende klassenraad tot het einde van de graad. In dat geval stroom je automatisch door naar het 2e leerjaar van de 3e graad; 
     

  • met tekorten voor bepaalde vakken in het onderliggend leerjaar maar toch toegelaten worden door de klassenraad; 
     

  • zonder studiebewijs van 5 SO maar mits akkoord van de klassenraad. Op voorwaarde dat deze bepaalt dat jij een cognitief sterke leerling bent; 
     

  • als je overkomt uit een niet-Vlaamse school**  of uit een OnthaalKlas voor Anderstalige Nieuwkomers (OKAN),  kan de klassenraad van de school je toelaten.  
    Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar;   
     

  • als je overstapt vanuit DBSO of Leertijd naar duaal schat de klassenraad zelf in in welk leerjaar je het beste start. Zo kan je rechtstreeks worden toegelaten tot 6 SO duaal BSO.  
    In de 3e graad is dit enkel mogelijk als je al voldoet aan de voorwaarden om te starten in de 3e graad.  

 Je mag secundair onderwijs volgen tot het einde van het schooljaar waarin je 25 wordt. 
(Enkel voor Se-n-Se en specialisatiejaren is er geen maximumleeftijd)   

Veranderen tijdens schooljaar

Veranderen van onderwijsinstelling mag altijd. 

 2022-2023:  
Je mag binnen hetzelfde leerjaar overgaan naar een andere niet-duale studierichting tot en met 15 januari. Daarna mag het enkel als de klassenraad dit toelaat omwille van ernstige redenen.  

 Je mag binnen hetzelfde leerjaar overgaan naar een andere duale opleiding tot en met de 1e lesdag van november.Stap je later over, dan moet de klassenraad akkoord gaan.  

Vanaf 1 september 2023 mag je tot en met 15 januari binnen hetzelfde leerjaar overgaan naar een andere (niet-) duale studierichting. 
Daarna mag het enkel als de klassenraad dit toelaat omwille van ernstige redenen.  

 Veranderen van studie in 6 SO: 

 In 6 SO is veranderen van onderwijsvorm en/of studierichting binnen hetzelfde leerjaar niet toegelaten 

Het kan enkel uitzonderlijk omwille van een ernstige reden: 

  • na kennisname van het advies van de klassenraad van de studierichting die je tot dan toe volgt.  

  • als de klassenraad hier toestemming voor geeft. 

 

Koetswerk duaal




Beschrijving van de opleiding

Je gaat een overeenkomst alternerende opleiding aan.

  • In deze praktijkgerichte studierichting word je opgeleid om carrosserie of plaatwerk aan voertuigen (personenauto’s, bedrijfs-, vrachtwagens…) te herstellen en te bewerken.
  • Je oefent in het (de)monteren van carrosserie-onderdelen. Hiervoor leer je werken met handgereedschappen en machines.

  • Je leert over meer dan alleen maar het koetswerk. Ook motoren en de werking van verschillende (elektrische) auto-onderdelen komen aan bod.

  • Je leert je spuitmateriaal onderhouden.

  • Je leert carrosserieonderdelen afplakken alvorens ze te lakken, maakt zelf je lakken gebruiksklaar, leert verfspuiten hanteren en de spuitcabine bedienen.

  • Je leert de kosten inschatten voor een herstelling en de verzekeringspapieren afhandelen.

  • Voor het efficiënt opzoeken van informatie rond materialen, het lezen van schema’s, het leren werken met eenvoudige rekenbladen, gebruik je professionele computerprogramma’s. En bij dit alles hou je steeds rekening met veiligheid, milieu en kostprijs.

  • Je oefent zowel op carrosserieplaten uit staal, kunststof als uit aluminium. Zo leer je schade herstellen aan koetswerk en chassis.

  • Je leert schuren en plamuren. Je leert snijgereedschap kiezen en gebruiken, lassen, en hardsolderen.

Deze duale opleiding is gebaseerd op de

  • Beroepskwalificatie plaatwerker carrosserie, niveau 3 
  • Beroepskwalificatie voorbewerker carrosserie, niveau 3
  • Beroepskwalificatie demonteur-monteur carrosserie, niveau 3

Meer dan de helft van je graadsopleiding breng je door op je reële werkplek: gemiddeld minstens 20u/week (op jaarbasis).

Deze duale graadsopleiding loopt over 2 jaren.

Alle leerlingen stromen automatisch door van 5 BSO duaal naar 6  BSO duaal

Bron: https://www.duaalleren.vlaanderen en omzendbrief duaal leren en de aanloopfase 

Voor deze duale opleiding kan een aanloopfase of aanlooptraject georganiseerd worden. Lees er hier meer over.


Welke lessen krijg je?

Je opleiding is gebaseerd op het standaardtraject/curriculumdossier dat werd uitgeschreven voor deze 2-jarige duale opleiding.

Hierin staat gedetailleerd wat jij minimaal moet leren op het vlak van:

  • algemene vorming
  • beroepsgerichte vorming

Onder het tabblad ‘Lessen’ staat de link naar dit standaardtraject.

Algemene vorming bestaat uit het Project Algemene vakken (PAV), Frans of Engels en de vakoverschrijdende eindtermen van het SO.
De lessen worden hoofdzakelijk gegeven op het CDO. Ze kunnen ook deels geïntegreerd worden in de beroepsgerichte vorming.
Op het CDO worden ook praktijklessen voorzien.

Beroepsgerichte vorming krijg je vnl. op je reële werkplek. Een gedeelte kan gegeven worden op het CDO.
Deze vorming is gebaseerd op 1 of meerdere beroepskwalificaties. Hierin staat precies wat jij moet kunnen als beginnend werknemer in een bepaald beroep.

Een werkplek vinden is zeer belangrijk. Per schooljaar krijg je hier een periode van 20 opleidingsdagen voor.
Deze termijn begint te tellen vanaf je 1e lesdag in de duale opleiding.

Je kan door je trajectbegeleider geholpen worden bij het zoeken naar een bedrijf.
Soms kan hiervoor zelfs extra ondersteuning voor voorzien worden (IBAL-begeleiding).

De periode waarin je nog geen werkplek hebt gevonden, wordt door het CDO voltijds ingevuld. Slechts in enkele situaties kan de periode van 20 opleidingsdagen per schooljaar verlengd worden.

Als je binnen de vastgelegde termijn geen overeenkomst hebt afgesloten, moet je met je duale opleiding stoppen.

Je volgt hetzelfde standaardtraject/curriculumdossier in het CDO als leerlingen die dezelfde duale opleiding volgen bij SYNTRA of in een school voor voltijds SO.

De CDO's beslissen zelf hoe ze het standaardtraject/curriculumdossier vertalen naar lessen en hoeveel uren ze besteden aan de schoolcomponent.
De lessen kunnen verschillen van CDO tot CDO en zelfs van leerling tot leerling.
Om hier zicht op te krijgen contacteer je zelf het CDO van je keuze.

Het CDO volgt jouw opleiding op, in nauwe samenwerking met je mentor op de werkplek. Heb je nood aan aanpassingen op school en/of op de werkplek? Vraag deze dan aan (cfr. omzendbrief ‘duaal leren en de aanloopfase’, 7.5 en bijlage 3).

Het CDO beslist of de opleiding lineair of modulair georganiseerd worden.
Lineair? dan volg je les volgens een schooljaarsysteem,
Modulair? dan bestaat je opleiding uit clusters (bundels van leeractiviteiten).

Voor elke duale opleiding bestaat er een standaardtraject/curriculumdossier. Hierin staat gedetailleerd wat jij moet leren.
Meer informatie over de inhoud, competenties, beroepskwalificaties en doelstellingen vind je hier.

Meer info over duaal leren op duaalleren.vlaanderen.be.

Standaardtraject

Meer info op de website duaalleren.vlaanderen.be.
Meer info over het standaardtraject.

Scholen

   GO! CLW Spectrumschool Deurne, August Van de Wielelei 136, 2100 Deurne    03 328 03 60        
   KOGEKA - Centrum Deeltijds Onderwijs (CDO) Sint Jozef Geel, Technische Schoolstraat 52, 2440 Geel    014 57 85 50        
   CLW Technische Scholen Mechelen, Frederik De Merodestraat 77, 2800 Mechelen    015 64 69 01        
   CLW PTSMM - Prov. Technische School Maasmechelen, Europaplein 36, 3630 Maasmechelen    089 77 09 48        
   CLW VTI Brugge, Lieven Bauwensstraat 29, 8200 Sint-Andries    050 34 33 73        
   CLW Kortrijk (Centrum Leren & Werken Kortrijk), Scheutistenlaan 8, 8500 Kortrijk    056 25 92 08        
   Lodewijk Makeblijde College - duaal leren, Boeschepestraat 56, 8970 Poperinge    057 34 65 52        
   HTISA / CDO De Rotonde, Holstraat 66, 9000 Gent    09 235 04 20        
   GO! Talent - CLW, Begijnhoflaan 1, 9200 Dendermonde    052 45 18 83        
   GO! Talent - CLW, Alois De Beulelaan 17, 9240 Zele    052 45 18 83        
   CLW VTI De Kering, Ledebaan 234, 9300 Aalst    053 60 71 60        

Toelatingsvoorwaarden

Instapmoment: 

  • Je kan tot en met de 1e lesdag van november instappen in 5 BSO duaal.   
    Starten na deze dag kan enkel als de  klassenraad akkoord gaat. 
     
    Vanaf 1 sept. 2023 kan je instappen in 5 SO duaal tot en met 15 januari. 
     

Vanaf 1 sept. 2024 kan je pas instappen in 6 SO duaal omwille van ernstige redenen + met akkoord van de klassenraad.  Hier is geen datum van toepassing. 
 

Algemene toelatingsvoorwaarden : 

  • Voldaan hebbenaan de voltijdse leerplicht nl.: 
    -minstens 16 jaar zijn of
    -al 
    15 jaar zijn én de 1e 2 leerjaren van het SO volledig gevolgd hebben. Je hoeft niet geslaagd te zijn. 

De overige algemene toelatingsvoorwaarden zijn hetzelfde als voor niet- duale opleidingen: 

  • geslaagd zijn in 4 SO (alle finaliteiten-  Ingeval van een B-attest word je niet toegelaten tot bepaalde studierichtingen);* 
     

  • het getuigschrift van de 2e graad behaald hebben (via de examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap of via een CDO) én het akkoord van de klassenraad om te mogen starten; 
     

  • zonder studiebewijs uit 4 SO toch toegelaten worden door de klassenraad die bepaalt dat je een cognitief sterk functionerende leerling bent; 

  • als je rechtstreeks overkomt uit een niet-Vlaamse school** of uit een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN),  kan de klassenraad je toelaten. 
    Dit moet beslist worden binnen de 35 kalenderdagen vanaf je start in dat leerjaar; 
     

  • als je uit het BUSO*** komt, dan kan de klassenraad je toelaten.  
    In afwachting van deze beslissing word je onder ontbindende voorwaarde ingeschreven; 
     

  • als je een zij- instromer **** bent, kan de klassenraad akkoord gaan met je instap in deze duale opleiding. 


*Uitzondering: Flexibele instap

 Je kan ook starten in 5 BSO duaal als je: 

  • in de 2e graad geslaagd bent voor de beroepskwalificatie(s)/ deelkwalificatie(s) van de onderliggende duale opleiding zonder geslaagd te zijn voor de algemene vorming.  
    De duale 3e graadsopleiding moet wel aansluiten bij deze van de 2e graad. 
     
    Eens je de ontbrekende algemene vorming van de 2e graad hebt verworven, behaal je het getuigschrift van de 2e?graad. Vervolgens probeer je de onderwijskwalificatie van de 3e?graad te behalen. 

Voor bepaalde opleidingen gelden er bijkomende toelatingsvoorwaarden. Deze staan beschreven in het standaardtraject van de opleiding. Zie tabblad ‘Lessen’.  

Je mag secundair onderwijs volgen tot het einde van het schooljaar waarin je 25 wordt.   

Kan ik starten in 6 duaal- finaliteit arbeidsmarkt- (BSO)? 

Ja.  Als je start in 6 BSO duaal, gelden naast specifieke en bijkomende toelatingsvoorwaarden, de algemene toelatingsvoorwaarden voor 6 BSO nl. ofwel: 

  • geslaagd in 5 BSO in dezelfde studierichting; 
     

  • geslaagd in 5 BSO in een andere studierichting van hetzelfde studiedomein  op voorwaarde dat de klassenraad akkoord gaat; 
     

  • geslaagd in 5 TSO in een studierichting van hetzelfde studiedomein op voorwaarde dat de toelatingsklassenraad akkoord gaat; 
     

  • geslaagd in 5 ASO, TSO, KSO of BSO in een studierichting van een ander studiedomein. 
    Op voorwaarde dat de klassenraad van 6 SO akkoord gaat na kennisname van het advies van de delibererende klassenraad van 5 SO. Deze beslissing moet gebaseerd zijn op ernstige redenen; 
     

  • mits een attest regelmatige lesbijwoning verkregen in 5 SO als de school werkt met het systeem van uitstel van de delibererende klassenraad tot het einde van de graad. In dat geval stroom je automatisch door naar het 2e leerjaar van de 3e graad; 
     

  • met tekorten voor bepaalde vakken in het onderliggend leerjaar maar toch toegelaten worden door de klassenraad; 
     

  • zonder studiebewijs van 5 SO maar mits akkoord van de klassenraad. Op voorwaarde dat deze bepaalt dat jij een cognitief sterke leerling bent; 
     

  • als je overkomt uit een niet-Vlaamse school**  of uit een OnthaalKlas voor Anderstalige Nieuwkomers (OKAN),  kan de klassenraad van de school je toelaten.  
    Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar;   
     

  • als je overstapt vanuit DBSO of Leertijd naar duaal schat de klassenraad zelf in in welk leerjaar je het beste start. Zo kan je rechtstreeks worden toegelaten tot 6 SO duaal BSO.  
    In de 3e graad is dit enkel mogelijk als je al voldoet aan de voorwaarden om te starten in de 3e graad.  

 Je mag secundair onderwijs volgen tot het einde van het schooljaar waarin je 25 wordt. 
(Enkel voor Se-n-Se en specialisatiejaren is er geen maximumleeftijd)   

Kan ik veranderen tijdens het schooljaar?

Veranderen van onderwijsinstelling mag altijd. 

 2022-2023:  
Je mag binnen hetzelfde leerjaar overgaan naar een andere niet-duale studierichting tot en met 15 januari. Daarna mag het enkel als de klassenraad dit toelaat omwille van ernstige redenen.  

 Je mag binnen hetzelfde leerjaar overgaan naar een andere duale opleiding tot en met de 1e lesdag van november.Stap je later over, dan moet de klassenraad akkoord gaan.  

Vanaf 1 september 2023 mag je tot en met 15 januari binnen hetzelfde leerjaar overgaan naar een andere (niet-) duale studierichting. 
Daarna mag het enkel als de klassenraad dit toelaat omwille van ernstige redenen.  

 Veranderen van studie in 6 SO: 

 In 6 SO is veranderen van onderwijsvorm en/of studierichting binnen hetzelfde leerjaar niet toegelaten 

Het kan enkel uitzonderlijk omwille van een ernstige reden: 

  • na kennisname van het advies van de klassenraad van de studierichting die je tot dan toe volgt.  

  • als de klassenraad hier toestemming voor geeft. 

 

Kan ik mijn leerjaar overzitten?

Ja, dat kan als de klassenraad dat nodig vindt.  

Voetnoten

*Centrum voor deeltijds onderwijs

**Frans- of Duitstalige Belgische school of buitenlandse school

*** leerlingen met verslag buitengewoon onderwijs

**** Zij- instromer: jongeren die het onderwijs al hebben verlaten, met of zonder kwalificatie. Maar die zich na een onderbreking, opnieuw willen inschrijven voor een duale opleiding.

Attesten

Na 5 finaliteit arbeidsmarkt: 

 
In 22-23 stromen alle leerlingen na 5 BSO automatisch door naar het 2e  leerjaarvan de 3e graad en krijgen ze: 

  • een attest van regelmatige lesbijwoning 
     

Vanaf 1 sept. 2023 kunnen CDO’s kiezen voor een leerjaarevaluatie of voor een graadsevaluatie in 5 BSO duaal.   
In het schooljaar 2024-25 geldt dit ook voor 6 BSO duaal. 

Ingeval van een leerjaarevaluatie wordt een oriënteringsattest uitgereikt. 
 
Na 6 BSO duaal: 
 

Op het einde van de duale graadsopleiding kan je volgende studiebewijzen behalen:  

 

  • het studiegetuigschrift van het 2e  leerjaar van de 3e  graad SO als je geslaagd bent voor je volledige 2-jarige duale opleiding (=algemene +  beroepsgerichte vorming).  
     

  • een bewijs van beroepskwalificatie als je slaagt voor de beroepsgerichte vorming, maar niet voor de algemene vorming.  
    Als je opleiding op meer dan 1 beroepskwalificatie is gebaseerd, kan je meerdere bewijzen van beroepskwalificatie behalen. 
     

  • een bewijs van deelkwalificatie als je geslaagd bent voor een kleiner afgerond geheel uit een beroepskwalificatie.  
    Ook deze deelkwalificaties hebben hun belang op de arbeidsmarkt.  
    Niet elke beroepskwalificatie is opgedeeld in deelkwalificaties.  
     

  • een bewijs van competenties als je enkel afzonderlijke competenties hebt behaald maar ook als je, bovenop een beroepskwalificatie, nog andere bijkomende competenties bereikte.   
     

  • Een attest van regelmatige lesbijwoning als je  geen competenties hebt bereikt en je opleiding stopzet.  

De klassenraad beslist wanneer je graadsopleiding is afgerond, welke studiebewijzen je krijgt en wanneer. 
Dat kan zijn op het einde van het schooljaar (30 juni) of tijdens het schooljaar. 

Let wel: je ontvangt niet alle bovenvermelde studiebewijzen. 
Een onderwijskwalificatie omvat reeds de beroepskwalificatie(s) en een beroepskwalificatie omvat reeds de evt. onderliggende deelkwalificatie(s).  
 
Als je bovenop een beroepskwalificatie/deelkwalificatie bijkomende competenties behaalt, kan je wel een extra bewijs van competentie(s) behalen.  
 
Als je werd toegelaten tot 5 SO duaal spijts tekorten in het onderliggend leerjaar én je hebt deze weggewerkt, behaal je ook het getuigschrift van de 2e graad SO. 
In theorie op het einde van het 5e jaar maar het kan zijn dat je het pas op het einde van je graadsopleiding in handen krijgt.  

De CDO’s reiken dus niet langer een deelcertificaat uit na elke module.  In duaal leren bestaat geen tussentijds studiebewijs, maar wordt de studiebekrachtiging telkens gegeven op het einde van de opleiding.  

Wat na deze opleiding?

Na deze tweejarige duale opleiding kan je:  

  • gaan werken of  

  • verder studeren. Dat kan op verschillende niveaus.  
     

Werken?  

De meeste leerlingen gaan na het BSO werken. Open het tabblad 'Beroepen' om een beeld te krijgen van mogelijke uitwegen. Er zijn natuurlijk nog veel meer mogelijkheden dan deze die we vermelden.
 

Heb je een/enkele beroepskwalificatie(s) behaald?  
Vergeet niet deze voor te leggen aan je (toekomstige) werkgever. Ze zijn belangrijk voor de arbeidsmarkt. 
 

Verder studeren? 
Verder studeren kan ook. Wat je kiest hangt af van je capaciteiten, vooropleiding, interesse en inzet. Je kan je best informeren bij het CLB. 
Welke richtingen kan je uitgaan na 6 BSO?  

Specialisatiejaar 7 BSO 

Je kan, binnen het secundair onderwijs, een specialisatiejaar (duaal/niet-duaal) volgen. ?Je wordt toegelaten tot alle 7BSO uit hetzelfde studiegebied. Dit betekent niet dat alle overgangen vanzelfsprekend zijn. 
Als je een specialisatiejaar wil volgen in een ander studiegebied moet je toestemming hebben van de klassenraad van de school. Sommige studierichtingen worden in geen enkele school ingericht. Dit kan jaarlijks wijzigen. Informeer je vooraf! 

1 specialisatiejaar richt zich op doorstroming naar het hoger onderwijs. Meer info vind je hier. 

Als je slaagt in 7 BSO behaal je je diploma secundair onderwijs. Dat geeft toegang tot verdere opleidingsmogelijkheden in het voorbereidend jaar, een Se-n-Se en in het hoger onderwijs. 
Dat voorbereidend jaar in het SO wil tekorten in wiskunde en wetenschappen wegwerken opdat je met een grotere slaagkans studies hoger onderwijs kan aanvangen. Sommige voorbereidende jaren bereiden dan weer voor op artistieke toelatingsproeven van het hoger onderwijs. 
 

5 ASO,TSO of KSO 
Je kan na 6 BSO duaal ook overstappen naar een opleiding in 5 ASO,TSO of KSO. 
Deze overstap is niet altijd gemakkelijk en wordt vooraf best grondig besproken. Voor deze overstap heb je trouwens de toestemming van de klassenraad nodig. 

 
Graduaat/ HBO5- Verpleegkunde 
Deze opleidingen maken deel uit van het hoger onderwijs en situeren zich tussen het SO en de professionele bachelor. Het zijn opleidingen met een sterk praktisch kantje die voorbereiden op een bepaald beroep.  
Met een diploma SO op zak, kan je altijd starten in elk graduaat.  
 
Maar na 6 BSO (= zonder diploma SO) kan je soms ook starten in deze opleidingen. Op voorwaarde dat je minstens 18 jaar bent(op uiterlijk 31/12) én voldoet aan de Nederlandse taalvoorwaarde + slaagt voor een toelatingsproef.
Voor de graduaten wordt de toelatingsproef georganiseerd door de hogeschool . Voor de opleiding HBO5 Verpleegkunde, wordt de proef georganiseerd in een secundaire school. 
 
Meer info op de pagina Graduaat en op HBO5 Verpleegkunde. 

Ga ook na welke opleidingen er binnen het Volwassenenonderwijs, SYNTRA, VDAB, het Leger, de Politie… mogelijk zijn na 6 BSO. 

Beroepen

Hier een overzicht van beroepen die mogelijk zijn na deze opleiding. Enkel beroepen uit de beroependatabase van Onderwijskiezer zijn vermeld. Er kunnen dus steeds nog andere mogelijkheden zijn. Klik op een beroep voor meer informatie.

(De)monteur koetswerk ( knelpuntberoep)
Koetswerkbouwer
Voorbewerker koetswerk ( knelpuntberoep)