Techniek-wetenschappen - Derde graad TSO

Situering binnen studiegebied "Chemie"
 
 
Derde graad Se-n-Se / 7e jr. / Voorbereidend jr.
Biotechnologische en chemische technieken duaal * (TSO)
Biotechnologische en chemische technieken duaal (CDO) * (TSO)
Chemie (TSO)
Farmaceutisch-technisch assistent (TSO)
Techniek-wetenschappen (TSO)
Apotheekassistent (TSO)
Biochemie * (TSO)
Chemische procestechnieken (TSO)
Chemische procestechnieken duaal (TSO)
Chemische procestechnieken duaal (CDO) * (TSO)
Drogisterij-cosmetica * (TSO)
Water- en luchtbeheersingstechnieken * (TSO)
  (* = Niet ingericht)
 
Beschrijving van de studierichting "Techniek-wetenschappen"
 

Dit is een theoretische studierichting.
De nadruk ligt op de studie van de wetenschappen (biologie, fysica en vooral chemie) en op het onderzoek in het laboratorium.
Wiskunde is een erg belangrijke component.

De taalcomponent bereidt voor op de praktische communicatie en op de lectuur van vakliteratuur en handleidingen.
De wiskunde is van een hoog niveau en volgt hetzelfde leerplan als in de studierichtingen Biotechnische wetenschappen en Industriële wetenschappen.

Deze richting steunt op de volgende pijlers:
- Theoretische inzichten in de biologie, de chemie en de fysica met de ondersteunende wiskundige principes en afleidingen komen aan bod. In vergelijking met wiskundige richtingen in het ASO worden hier meer de toepassingen van de wiskunde in de wetenschappen beklemtoond.
- Door een ruim aanbod van laboratoriumproeven waarin de theorie getoetst wordt aan de werkelijkheid verwerf je concrete technische en praktische vaardigheden.
- Voor het verwerken van meetresultaten en het simuleren van processen zijn naast de wiskundige ook ict-vaardigheden vereist.
- De concrete maatschappelijke toepassingen en mogelijkheden van de 'techniek' en de 'wetenschappen' worden getoetst op hun verantwoord gebruik, rekening houdend met gezondheid, natuur en milieu.

 
Welke lessen krijg ik in "Techniek-wetenschappen" ?

De lessentabel bestaat uit maximaal 36 lestijden per week.

  Lessentabel GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap
 

Voor het vak AV Godsdienst / N.C. Zedenleer heb je keuze tussen Anglicaanse godsdienst, Islamitische godsdienst, Israëlitische godsdienst, Katholieke godsdienst, Niet-confessionele zedenleer, Orthodoxe godsdienst of Protestantse godsdienst.

 
Basisvorming  
Aardrijkskunde 1 1
Engels 2 2
Frans 2 2
Geschiedenis 1 1
Godsdienst/Niet-confessionele zedenleer 2 2
Lichamelijke opvoeding 2 2
Nederlands 3 3
Wiskunde 2 2
Keuzegedeelte  
Aardrijkskunde +1 +1
Biologie, Toegepaste biologie 3 3
Stage toegepaste biologie, toegepaste chemie, toegepaste ecologie, toegepaste fysica - 1
Toegepaste biologie +3 (A) +2 (A)
Toegepaste chemie 3 3
Toegepaste chemie +3 (B) +2 (B)
Toegepaste ecologie 3 3
Toegepaste ecologie +3 (C) +2 (C)
Toegepaste fyscia 3 3
Toegepaste fyscia +3 (D) +2 (D)
Toegepaste informatica 1 1
Wiskunde +2 +2
Complementair gedeelte  
Vakken vrij in te vullen door de school 2 2
 
  Lessentabel Gesubsidieerd Vrij Onderwijs
 

Als er voor een vak twee getallen vermeld worden met een koppelteken, betekent dit: links staat het minimum aantal lesuren, rechts staat het aantal lesuren waar de voorkeur van het VVKSO naar uitgaat. De school kiest vrij hoeveel lesuren ze organiseert.

 
Basisgedeelte  
Aardrijkskunde 1 1
Engels 2 2
Frans 2-3 2-3
Geschiedenis 1 1
Godsdienst 2 2
Lichamelijke opvoeding 2 2
Nederlands 4 4
Toegepaste biologie 3 2-3
Toegepaste chemie 5-6 6
Toegepaste fysica 4-5 4-5
Wiskunde 6 6
 
  Lessentabel Gesubsidieerd Officieel Provinciaal Onderwijs
 

Voor het vak Godsdienst / NC Zedenleer heb je de keuze tussen Anglikaanse, Islamitische, Israëlitische, Katholieke, Orthodoxe, Protestantse Godsdienst of NC Zedenleer.

 
Basisgedeelte  
Aardrijkskunde 1 1
Engels 2 2
Frans 2 2
Geschiedenis 1 1
Godsdienst/Niet-confessionele zedenleer 2 2
Lichamelijke opvoeding 2 2
Nederlands 2 2
Wiskunde 2 2
Keuzegedeelte  
Elektriciteit 0 1
Mechanica 1 1
Nederlands +2 +2
Toegepaste biologie 2 2
Toegepaste chemie 5 5
Toegepaste fysica 5 4
Toegepaste natuurwetenschappen 1 1
Wiskunde +2 +2
Complementair gedeelte  
Stage 1 1
Toegepaste natuurwetenschappen +1 +1
Wiskunde +2 +2
 

Het +-teken in de kolom met het aantal lestijden betekent dat dit bijkomende uren zijn voor dit vak. Dit vak wordt ook gegeven in de basisvorming en/of het keuzegedeelte.

  Gesubsidieerd Officieel Onderwijs van de Steden en Gemeenten
 

Voor het vak Godsdienst / NC Zedenleer heb je keuze tussen Anglicaanse, Islamitische, Israëlitische, Katholieke, Orthodoxe, Protestantse Godsdienst of NC Zedenleer.

 
Basisgedeelte  
Aardrijkskunde 1 1
Engels 2 2
Frans 2 2
Geschiedenis 1 1
Godsdienst/Niet-confessionele zedenleer 2 2
Lichamelijke opvoeding 2 2
Nederlands 2 2
Wiskunde 2 2
Keuzegedeelte  
Elektriciteit, Elektronica 2 2
Mechanica 2 2
Nederlands 2 2
Toegepaste biologie 2 2
Toegepaste chemie 4 4
Toegepaste fysica 4 4
Wiskunde 2 2
Complementair gedeelte  
Keuzevak(ken) 4 4
 
 
Wie wordt toegelaten tot "Techniek-wetenschappen" ?
 
Eerste leerjaar derde graad

Je wordt toegelaten:

  • als je geslaagd bent in het 2de leerjaar van de 2de graad ASO, TSO of KSO (hou wel rekening met eventuele clausuleringen).
  • als je een getuigschrift van de 2de graad ASO, TSO of KSO behaald hebt via Examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap. In dit geval is er een gunstige beslissing nodig van de toelatingsklassenraad over de keuze van de studierichting.
  • als je geslaagd bent in het 2de leerjaar van de 3de graad BSO. In dit geval is een gunstige beslissing nodig van de toelatingsklassenraad.
  • als je leerling bent van het buitengewoon secundair onderwijs. In dit geval is er een gunstige beslissing nodig van de toelatingsklassenraad. In afwachting van deze beslissing wordt de leerling onder ontbindende voorwaarde ingeschreven.
De toelatingsklassenraad kan, onder bepaalde voorwaarden,  de gevolgen van een behaald B- of C-attest ongedaan maken.

Als je uit het buitengewoon secundair onderwijs komt, kan je worden toegelaten op voorwaarde dat de toelatingsklassenraad akkoord gaat. In afwachting van hun beslissing word je onder ontbindende voorwaarde ingeschreven. Zie ook SO/2012/01 (10.1.5.4.)

Kom je uit een niet-Vlaamse onderwijsinstelling (buitenlandse -, Frans- of Duitstalige school in België) of uit een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN), dan kan de toelatingsklassenraad van de school je toelaten tot dit leerjaar. Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar.

Je mag secundair onderwijs volgen tot het einde van het schooljaar waarin je 25 wordt.  

Meer info: omzendbrief SO 64.

Extra

Toelating voor cognitief sterk functionerende leerlingen:

Als je verstandelijk vooruit bent op je leeftijdsgenoten (= cognitief sterk functionerend) kan je ook toegelaten worden tot dit leerjaar als je niet beschikt over een studiebewijs (A-, B- of C-attest) van het onderliggende leerjaar en  op voorwaarde dat de klassenraad jou toelaat. De klassenraad is ook bevoegd om te bepalen of een leerling cognitief sterk functionerend is.

Kan ik overzitten?

Behaald attest in het 5e leerjaar SO:

 

 

A-attest

Je kan overzitten in een andere studierichting, rekening houdend met de toelatingsvoorwaarden.

B-attest

Overzitten in dezelfde of in een andere studierichting is enkel mogelijk na een gunstig advies van de klassenraad, behalve bij uitsluiting van minstens alle studierichtingen van 3 onderwijsvormen (aso, bso, tso, kso) of  alle studierichtingen van 2 finaliteiten. Dan is geen advies van de klassenraad nodig.

C-attest

Overzitten in hetzelfde leerjaar is verplicht.

 

 



Tweede leerjaar derde graad

Je wordt toegelaten:

  • als je geslaagd bent in het 1ste leerjaar van de 3de graad TSO van dezelfde studierichting;
  • als je geslaagd bent in het 1ste leerjaar van de 3de graad TSO van een andere studierichting van hetzelfde studiegebied. In dit geval is een gunstige beslissing van de toelatingsklassenraad nodig.
  • als je geslaagd bent in het 1ste leerjaar van de 3de graad ASO, TSO of KSO in een studierichting van een ander studiegebied.
    In dit geval is een gunstige beslissing nodig van de toelatingsklassenraad na kennisname van advies delibererende klassenraad van studierichting die leerling in 1ste leerjaar van 3de graad met vrucht heeft gevolgd en deze beslissing is gebaseerd op ernstige medische, psychische, sociale of onderwijskundige redenen.
De toelatingsklassenraad kan, onder bepaalde voorwaarden,  de gevolgen van een behaald B- of C-attest ongedaan maken.

In afwijking van voorgaande voorwaarden kunnen leerlingen met tekorten voor bepaalde programmaonderdelen in het onderliggend leerjaar worden toegelaten.
In dit geval is een gunstige beslissing nodig van de toelatingsklassenraad van het structuuronderdeel waarvoor de leerling opteert na overleg met de delibererende klassenraad van het structuuronderdeel waaruit de leerling komt.
De inrichtende macht beslist of de school gebruik maakt van deze afwijkingsmogelijkheid.
De bedoeling is rekening te houden in individuele gevallen met specifieke onderwijskundige of organisatorische argumenten en meer individuele leertrajecten aan te bieden.
Als de school van die afwijking gebruik maakt gelden volgende uitzonderlijke modaliteiten:

  • de tekorten moeten weggewerkt zijn vóór het einde van het 2de leerjaar van de 3de graad (bv. via remediëring, bijkomende opdrachten, ...).
  • in het 1ste leerjaar wordt het oriënteringsattest vervangen door het attest regelmatige lesbijwoning
  • beslist de delibererende klassenraad van het 2de leerjaar van de 3de graad om een oriënteringsattest A van het 1ste leerjaar toe te kennen aan leerlingen die tekorten van het 1ste leerjaar hebben weggewerkt maar niet geslaagd zijn in het 2de leerjaar.


Leerlingen met een attest van regelmatige lesbijwoning over het 1ste leerjaar van de 3de graad, binnen het systeem van uitstel van de delibererende klassenraad tot het einde van desbetreffende graad, worden ook toegelaten.

Als je uit het buitengewoon secundair onderwijs komt, kan je worden toegelaten op voorwaarde dat de toelatingsklassenraad akkoord gaat. In afwachting van hun beslissing word je onder ontbindende voorwaarde ingeschreven. Zie ook SO/2012/01 (10.1.5.4.)

Kom je uit een niet-Vlaamse onderwijsinstelling (buitenlandse -, Frans- of Duitstalige school in België) of uit een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN), dan kan de toelatingsklassenraad van de school je toelaten tot dit leerjaar.
Dit moet beslist worden binnen de 25 lesdagen vanaf je start in dat leerjaar.

Je mag secundair onderwijs volgen tot het einde van het schooljaar waarin je 25 wordt.

Meer info: omzendbrief SO 64. 

Extra

Toelating voor cognitief sterk functionerende leerlingen:

Als je verstandelijk vooruit bent op je leeftijdsgenoten (= cognitief sterk functionerend) kan je ook toegelaten worden tot dit leerjaar als je niet beschikt over een studiebewijs (A-, B- of C-attest) van het onderliggende leerjaar en  op voorwaarde dat de klassenraad jou toelaat. De klassenraad is ook bevoegd om te bepalen of een leerling cognitief sterk functionerend is.

Kan ik overzitten?

Behaald attest in het 6e leerjaar SO:

 

 

A-attest

Je kan overzitten in een andere studierichting, rekening houdend met de toelatingsvoorwaarden.

B-attest

Overzitten in dezelfde of in een andere studierichting is enkel mogelijk na een gunstig advies van de klassenraad, behalve bij uitsluiting van minstens alle studierichtingen van 3 onderwijsvormen (aso, bso, tso, kso) of  alle studierichtingen van 2 finaliteiten. Dan is geen advies van de klassenraad nodig.

C-attest

Overzitten in hetzelfde leerjaar is verplicht.

 

 



 
Wat kan je behalen na "Techniek-wetenschappen" ?
 
Eerste leerjaar derde graad

Je kan één van volgende Oriënteringsattesten behalen: A, B of C:

  • een Oriënteringsattest A, als je GESLAAGD bent;
  • een Oriënteringsattest B, als je GESLAAGD bent MAAR niet verder TSO mag volgen (dus enkel BSO is mogelijk);
  • een Oriënteringsattest C, als je NIET GESLAAGD bent;
  • een Attest van regelmatige lesbijwoning.
    Indien een school werkt volgens ‘het systeem van uitstel van de delibererende klassenraad tot het einde van een graad’, krijg je hiermee toelating tot het 2de leerjaar van de 3de graad.
Tweede leerjaar derde graad

Je behaalt:

  • een Diploma Secundair Onderwijs, als je GESLAAGD bent.
  • een Oriënteringsattest C als je NIET GESLAAGD bent.
  • een getuigschrift over de basiskennis van het bedrijfsbeheer wanneer de delibererende klassenraad beslist dat je voldaan hebt voor het programma bedrijfsbeheer.
    Let wel: de mogelijkheid wordt voorzien om dit getuigschrift uit te reiken.
    Dit is geen verplichting!
 
Mag ik tijdens het schooljaar nog veranderen ?
 
Eerste leerjaar derde graad

Veranderen van school mag altijd.

Je mag in het 5e jaar van onderwijsvorm en/of studierichting veranderen tot en met 15 januari van het lopende schooljaar.

De toelatingsklassenraad beslist of ze na 15 januari een overgang naar een andere studierichting en/of onderwijsvorm toestaat. Zie regelgeving: SO 64 9.2.10.2

Tweede leerjaar derde graad

Veranderen van school mag altijd.
Veranderen van richting is niet toegelaten
In uitzonderlijke gevallen* kan de toelatingsklassenraad een overgang toestaan.

* Wanneer een overgang van studierichting en/of onderwijsvorm echt aangewezen is voor een individuele leerling, kan de toelatingsklassenraad een overgang toestaan. Zie SO 64.9.2.13.2

Het is onmogelijk een limitatieve lijst van ‘uitzonderlijke gevallen’ voor op te stellen. Na kennisname van het advies van de begeleidende klassenraad van de studierichting die de leerling tot dan toe volgt, beslist de toelatingsklassenraad of er ernstige medische, psychische, sociale of onderwijskundige redenen zijn. 
Zo kunnen bv. een verhuis naar een regio waar de tot dan toe gevolgde studierichting niet bestaat, psychische problemen die verband houden met een foute studiekeuze, studieverandering omwille van de aansluiting met een studiekeuze hoger onderwijs  of een allergie aan producten die eigen zijn aan de opleiding… geldige redenen zijn.

 

 
Wat na "Techniek-wetenschappen" ?
 

Techniek-wetenschappen heeft weinig of geen onmiddellijke tewerkstellingskansen op de arbeidsmarkt.
Na deze richting is verder studeren in het hoger onderwijs eigenlijk logisch. Afhankelijk van je capaciteiten, interesse en inzet is een doorstroming naar het hoger onderwijs mogelijk. Je krijgt hier per onderwijsniveau een oplijsting van een aantal inhoudelijk verwante vervolgopleidingen. Let wel dat een inhoudelijke verwantschap van een richting niet wil niet zeggen dat die richting vlot haalbaar is.

7de specialisatiejaren BSO

Vanuit dit studiegebied kiezen voor een zevende jaar BSO is onlogisch.
Wettelijk mag het enkel als de toelatingsklassenraad van de school het toelaat. Je kiest dan voor een 7de specialisatiejaar in een ander studiegebied, omdat er in dit studiegebied geen georganiseerd worden.

 
Er worden in dit studiegebied geen 7de specialisatiejaren BSO georganiseerd.
 
Se-n-Se

Je wordt toegelaten tot alle Se-n-Se-opleidingen van dit studiegebied.
Dit betekent echter niet dat alle overgangen vanzelfsprekend zijn.
Als je een Se-n-Se-opleiding wilt volgen in een ander studiegebied heb je de toestemming nodig van de toelatingsklassenraad van de school. 

Dit zijn de Se-n-Se-jaren van dit studiegebied:
Apotheekassistent (TSO - Se-n-Se)
Biochemie (TSO - Se-n-Se)
Chemische procestechnieken (TSO - Se-n-Se)
Chemische procestechnieken duaal (TSO - Se-n-Se)
Drogisterij-cosmetica (TSO - Se-n-Se)
Water- en luchtbeheersingstechnieken (TSO - Se-n-Se)
 
Voorbereidend jaar

In het aso en kso worden 7de jaren ingericht als voorbereidend jaar op het hoger onderwijs.
In het aso gaat het om een jaar dat tekorten in de vooropleiding wiskunde en wetenschappen wil bijwerken.
In het kso bereiden deze jaren voor op de artistieke toelatingsproeven van het hoger onderwijs. 
Sommige voorbereidende jaren worden in geen enkele school ingericht. Dit kan jaarlijks wijzigen. 

 
HBO5

Deze opleidingen positioneren zich op niveau 5 van de Vlaamse kwalificatiestructuur. Ze maken deel uit van het hoger onderwijs en situeren zich qua niveau net onder de professionele bachelor. 
De graduaatsopleidingen bereiden voor op het uitoefenen van een beroep. 
Let wel op: de toelatingsvoorwaarden zijn verschillend, maar met een diploma secundair onderwijs kan je altijd starten in elke graduaatsopleiding. 

Via deze link kan je meer lezen over de graduaatsopleidingen, het aanbod, ….

Er zijn inhoudelijk geen aansluitende opleidingen
 
Professionele Bachelors

Je mag starten in een professionele bacheloropleiding. Na de richtingen van dit studiegebied is dergelijke overstap meestal geen probleem, zeker niet als je kiest voor een inhoudelijk verwante richting. Houd bij je keuze steeds rekening met je vooropleiding. De studierendementscijfers die bij elke richting vermeld worden onder het gelijknamige tabblaadje, informeren je over gemaakte keuzes en gemiddeld studiesucces.

Dit zijn de inhoudelijk aansluitende opleidingen:
Agro- en Biotechnologie : Agro-industrie
Agro- en Biotechnologie : Biotechnologie
Agro- en Biotechnologie : Dierenzorg
Agro- en Biotechnologie : Groenmanagement
Agro- en Biotechnologie : Landbouw
Agro- en Biotechnologie : Tuinbouw
Agro- en Biotechnologie : Voedingstechnologie
Biomedische laboratoriumtechnologie : Farmaceutische en biologische laboratoriumtechnologie
Biomedische laboratoriumtechnologie : Medische laboratoriumtechnologie
Chemie : Biochemie
Chemie : Chemie
Chemie : Procestechnologie
Elektromechanica : Automatisering
Elektromechanica : Elektromechanica
Elektromechanica : Klimatisering
Elektromechanica : Onderhoudstechnologie
Elektromechanica : Procesautomatisering
Elektronica - ICT : Elektronica
Elektronica - ICT : ICT
Elektronica - ICT : zonder specifieke afstudeerrichtingen
Energietechnologie
Educatieve opleiding: Secundair onderwijs : Chemie
Educatieve opleiding: Secundair onderwijs : Biologie
Educatieve opleiding: Secundair onderwijs : Elektriciteit
Educatieve opleiding: Secundair onderwijs : Fysica
Educatieve opleiding: Secundair onderwijs : Mechanica
Medische beeldvorming en radiotherapie
Ontwerp- en productietechnologie : Kunststofverwerking
Ontwerp- en productietechnologie : zonder specifieke afstudeerrichtingen
Orthopedie : Orthesen
Orthopedie : Schoentechnologie
Oogzorg
Podologie
Verpleegkunde
Voedings- en dieetkunde
Vroedkunde
Energiemanagement
 
Academische Bachelors

Je mag starten in de meeste academische bacheloropleidingen, doch voor enkele opleidingen gelden extra toelatingsvoorwaarden.
Let wel dat het academisch onderwijs sterk theoretisch is. Na Techniek-Wetenschappen zijn hier, mits voldoende inzet, zeker mogelijkheden. De studierendementscijfers die bij elke richting vermeld worden onder het gelijknamige tabblaadje, informeren je over gemaakte keuzes en gemiddeld studiesucces.
Je doet er goed aan je keuze en je kansen op studiesucces vooraf grondig te bespreken met je ouders, leerkrachten, het CLB,...

Dit zijn de inhoudelijk aansluitende opleidingen:
Chemie
Farmaceutische wetenschappen
Biowetenschappen
Productdesign
Productontwikkeling
Industriële wetenschappen : Elektromechanica
Biochemie en biotechnologie
Biologie
Biomedische wetenschappen
Chemie
Fysica
Geologie
Geografie
Industriële wetenschappen : Chemie
Industriële wetenschappen : Elektronica-ICT
Industriële wetenschappen : Industrieel ontwerpen
Industriële wetenschappen : Bouwkunde
Industriële wetenschappen : Informatica
Industriële wetenschappen : Nucleaire technologie
 

Uiteraard zijn nog andere keuzes mogelijk.
Er zijn ook opleidingsmogelijkheden in het Volwassenenonderwijs, bij Syntra, bij VDAB, bij Defensie, Politie, ...

 

Deze informatie komt van de website www.onderwijskiezer.be.
Heb je nog vragen, maak dan gebruik van het vragenformulier op de website.