Je kunt starten in Basisverpleegkunde als in het bezit bent van een van de volgende studiebewijzen:

• het diploma secundair onderwijs ; 


• een getuigschrift van de 3e graad (BSO). Je hoeft in dat geval nog geen 18 te zijn;


• een certificaat van het secundair volwassenenonderwijs (minimaal 900 lestijden).

Als je het secundair onderwijs niet hebt afgemaakt, maar je bent ouder dan 18 jaar*, kan je toegelaten worden na een toelatingsproef die de school organiseert.

Deze toelatingsproef bestaat meestal uit:

• een gesprek waarbij gepeild wordt naar je motivatie, het profiel van je schoolloopbaan en je eventuele beroepsloopbaan +


• een schriftelijke proef waarbij je getoetst wordt op begrijpend lezen en je algemene kennis van het Nederlands.

Het schoolbestuur beslist of toelatingsproeven georganiseerd kunnen worden.
Zo ja, dan moet dit in het schoolreglement staan en dan is de school verplicht zo'n toelatingsproef te organiseren als een kandidaat-cursist dit vraagt.
Deze proef moet binnen de 5 lesdagen nadat je met de opleiding bent gestart, georganiseerd worden.
De inhoud van de toelatingsproef wordt helemaal bepaald door de school. Je vooraf informeren is zinvol. 

De toelatingsklassenraad beslist of je toegelaten wordt tot de opleiding (al dan niet op basis van een toelatingsproef). Deze beslissing is schooloverstijgend en geldt dus ook in andere scholen. 

Een school kan afwijkende toelatingsvoorwaarden tot de opleiding opnemen.
Deze kunnen enkel op basis van humanitaire, medische, psychische of sociale redenen.

In een aantal gevallen kan je een vrijstelling krijgen voor een volledige module. Wie bijvoorbeeld al een 1e semester met succes heeft gevolgd in de Professionele bacheloropleiding verpleegkunde, kan een vrijstelling krijgen voor de 1e module.

*Als je wil starten op 1 september, moet je 18 worden voor 31 december van dat schooljaar. Als je wil starten op 1 februari moet je al 18 zijn.

Vanaf het academiejaar 2023-2024 wordt deze opleiding hervormd: we spreken niet meer over HBO5 Verpleegkunde, maar over Basisverpleegkunde.
De hervorming zal geleidelijk gebeuren: de eerste twee modules zoals ze hieronder beschreven zijn, blijven ongewijzigd. De verdere modules worden stap voor stap herwerkt.
Basisverpleegkunde behoort tot het hoger onderwijs en situeert zich tussen het secundair onderwijs (SO) en de Professionele bachelor (Pba). Het behoort tot het niveau 5 van de Vlaamse kwalificatiestructuur. De volledige opleiding duurt 3 jaar en bestaat uit 5 modules verspreid over 6 semesters:

• Initiatie verpleegkunde


• Verpleegkundige basiszorg


• Oriëntatie algemene gezondheidszorg


• Oriëntatie ouderenzorg en geestelijke gezondheidszorg


• Toegepaste verpleegkunde

De opleiding is sterk praktijkgericht. Stages zijn een essentieel onderdeel. Ze nemen dan ook de helft van je opleiding in. De complexiteit en het aantal uren stage stijgt naarmate je vordert in je opleiding. Elke module heeft een specifieke inhoud en specifieke stages. Je stage heeft steeds te maken met de module die je op dat moment volgt. Daarnaast krijg je nog veel praktijkoefeningen.

Flexibele opleiding

Basisverpleegkunde is modulair en flexibel opgebouwd. Elke module is opgebouwd uit afwisselend les en stage. Je kan per module inschrijven. Je kan slechts 1 module tegelijk volgen. Meestal zijn er verschillende instapmomenten. Zo kan je je opleiding in de meeste scholen starten op 1 september of op 1 februari.

Aangezien de opleiding flexibel georganiseerd kan worden, kan de studieduur verschillen. Deze is immers afhankelijk van het traject dat je kiest. Als je even stopt tussen het volgen van verschillende modules bvb., zal je opleiding langer duren.

Ook qua lesmomenten zijn er veel variaties mogelijk:

• Een aantal scholen organiseren enkel dagonderwijs. Je volgt dan voltijds of 4 dagen per week les. Vaak kan je je opleiding combineren met deeltijds werken. Dan worden de lessen op andere momenten gegeven. Stages worden geregeld in functie van je werkschema.


• In sommige scholen is gecombineerd onderwijs enkel mogelijk met een job in het weekend, in andere met een deeltijdse job tijdens de week.

Module 1: Initiatie in de verpleegkunde

Dit is de startmodule. Hier komen vakken als anatomie, visie op verpleegkunde, ethiek aan bod. Eenvoudige verpleegkundige zorgen worden aangeleerd zoals bedopmakingen, hygiëne, opname parameters, toedienen van lavementen, de eerste stappen in relationele vaardigheden.

Module 2: Verpleegkundige basiszorg
Hier wordt de theorie verder aangeboden en als verpleegtechnieken worden inspuitingen en eenvoudige verbandzorg aangeleerd. Na deze twee modules kan je je laten registreren als zorgkundige. Hierna volg je de oriëntatie algemene gezondheidszorg en de oriëntatie ouderen- en geestelijke gezondheidszorg.

Module 3: Oriëntatie algemene gezondheidszorg
Tijdens deze module leer en oefen je alle (basis)vaardigheden die je als toekomstig verpleegkundige onder de knie dient te krijgen, en voornamlijk op verpleegtechtnisch vlak. Uiteraard gebeurt dit steeds met de nodige aandacht voor je communicatieve vaardigheden. Je loopt stage in een Algemeen Ziekenhuis, bij voorkeur op een chirurgische en een inwendige verpleegafdeling.

Module 4: Oriëntatie ouderenzorg en geestelijke gezondheidszorg
In deze module staan twee specifieke groepen van zorgvragers centraal, nl: de oudere zorgvrager en de zorgvrager in de geestelijke gezondheidszorg. Je leert tijdens deze module omgaan met verpleegproblematiek die zeer eigen is aan het verplegen van ouderen, en je leert een zorgvrager begeleiding die het psychisch moeilijk heeft. Tijdens deze module loop je stage op een afdeling Acute Geriatrie van een Algemeen Ziekenhuis én je neemt een kijkje achter de schermen van een psychiatrische verpleegafdeling.

Module 5: Toegepaste verpleegkunde
Afhankelijk van je interesse en je ervaringen tijdens de vorige modules, kan je in de laatste module kiezen uit drie veldoriëntaties, die de klemtoon van je opleiding sterk zullen bepalen. Welke keuze je ook maakt, het toepassen van je kennis en vaardigheden, het coördineren en organiseren van verpleegkundige zorg staan in deze module centraal. Ook het uitgereikte diploma blijft - ongeacht je keuze - identiek. Je kan kiezen tussen volgende veldoriëntaties:

• Geestelijke Gezondheidzorg


• Omgaan met een beperking


• Ouderen- en Thuiszorg


• Ziekenhuisverpleegkunde

 Aanvullingstraject naar de professionele bachelor Verpleegkunde

• Na Basisverpleegkunde is het mogelijk om een brugopleiding/aanvullingstraject te volgen om het diploma van professionele bachelor in de verpleegkunde te behalen. Via een verkort traject behaal je dan je professioneel bachelordiploma van niveau 6. 


• Je kan verschillende opleidingen volgen om je te vervolmaken in een specifiek vakgebied. 


• Je kan de lerarenopleiding volgen om in het onderwijs te stappen.

Waar kan ik later werken?

Met het diploma van Basisverpleegkunde kun je als verpleegkundige aan de slag op vele plaatsen. Bovendien kies je voor 100% werkzekerheid. Je kan terecht in/bij:

• algemene ziekenhuizen;


• psychiatrische centra;


• poliklinieken;


• kinderdagverblijven;


• ontwikkelingssamenwerking;


• woonzorgcentra;


• de thuiszorg;


• bedrijven;


• vluchthuizen;


• revalidatiecentra;


• voorzieningen voor mensen met een beperking;


• Artsen zonder Grenzen, …

Verschil met de Professionele bachelor (PBA) Verpleegkunde

Basisverpleegkunde duurt 3 jaar en wordt georganiseerd in scholen voor secundair onderwijs, de PBA-opleiding Verpleegkunde duurt 4 jaar en wordt georganiseerd aan de hogeschool. De graduaatsopleiding is veel meer praktijkgericht en op maat van de student.
Ze leiden ook tot een verschillend beroep: na de graduaatsopleiding ben je Basisverpleegkundige, na de bacheloropleiding ben je ‘Verpleegkundige verantwoordelijk voor de algemene zorg’.